Wystawa „Mozaiki przemian: Europa Południowo-Wschodnia w soczewce czasu. Retrospekcja fotograficzna z Serbii i Wojwodiny, Bośni i Hercegowiny oraz Kosowa”
(ze zbiorów Central and Eastern European Online Library)
Autor: Wolfgang Klotz, założyciel CEEOL, współzałożyciel Palais Jalta
Kuratorzy: Leszek Małczak i Paweł Jędrzejko (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Integracja Europy Południowo-Wschodniej z Unią Europejską stanowi jedno z najbardziej doniosłych przekształceń społeczno-politycznych końca XX i początku XXI wieku. Wychodząc z cienia komunizmu oraz chaosu związanego z rozpadem Jugosławii, Europa Południowo-Wschodnia przechodzi proces napędzany nadzieją, ale też napotyka na swojej drodze liczne trudności, a nierzadko wewnętrzny (i zewnętrzny) opór spowalniający przemiany. Droga do integracji okazała się wyboista. Trajektorie zmian warunkowały zarówno polityka krajowa, jak i ewoluujące nieustannie przepisy unijne. Podczas gdy niektóre państwa szybko przyjęły wartości demokratyczne i struktury gospodarcze UE, inne napotykały istotne przeszkody polityczne, ekonomiczne i kulturowe, które kształtowały indywidualne ścieżki ich rozwoju.
Dla rządów państw byłej Jugosławii proces akcesji do Unii Europejskiej oznaczał konieczność wprowadzenia kompleksowych reform. W krajach takich jak Słowenia reformy te zostały wdrożone z wyraźną wolą polityczną, co doprowadziło do szybkiej integracji i uznania tego państwa za wzorcowego członka UE. Słowenia stała się członkiem Unii Europejskiej w 2004 roku. Chorwacja zakończyła ten proces znacznie później, bo dopiero w 2013 roku. Ciągnące się w nieskończoność negocjacje zniechęciły dużą część społeczeństwa chorwackiego do idei integracji. W referendum nie było entuzjazmu nawet wśród europejsko zorientowanych elit. Zwyciężył pragmatyzm, który mówił, że innego, lepszego wyboru po prostu nie ma. Kraje takie jak Serbia czy Bośnia i Hercegowina zmagają się z jeszcze większymi problemami na drodze do Europy, zakorzenionymi w polityce wewnętrznej. Elity polityczne tych krajów nie uważają wejścia do Unii za konieczność, nie jest to dla nich priorytet. (…)
Wolfgang Klotz
Założyciel CEEOL
Nagranie towarzyszące wystawie:
Wystawa czynna od 3 stycznia 2025 r. w godzinach otwarcia Biblioteki Śląskiej.
Biblioteka Śląska, Galeria Holu Głównego
plac Rady Europy 1, Katowice
Wstęp wolny!
Zapraszamy!
