Biblioteki powiatowe
Biblioteki powiatowe – biblioteki pełniące zadania ponadlokalne (tzn. sprawujące opiekę merytoryczną nad bibliotekami publicznymi w swoich powiatach), powołane na mocy porozumień zawartych przez władze samorządowe miasta i powiatu lub decyzją starostwa powiatowego (jako samodzielne instytucje).
W województwie śląskim funkcjonują następujące biblioteki powiatowe:
- powiat będziński: Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Będzinie,
- powiat bielski: Książnica Beskidzka w Bielsku-Białej,
- powiat bieruńsko-lędziński: Powiatowa Biblioteka Publiczna w Lędzinach,
- powiat cieszyński: Biblioteka Miejska w Cieszynie,
- powiat częstochowski: Biblioteka Publiczna w Częstochowie,
- powiat gliwicki: Centrum Kultury „Zamek w Toszku” w Toszku,
- powiat kłobucki: Biblioteka Publiczna Gminy Kłobuck,
- powiat lubliniecki: Miejsko-Powiatowa Biblioteka Publiczna w Lublińcu,
- powiat mikołowski: Miejska Biblioteka Publiczna w Mikołowie,
- powiat myszkowski: Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Myszkowie,
- powiat pszczyński: Miejsko-Powiatowa Biblioteka Publiczna w Pszczynie,
- powiat raciborski: Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Raciborzu,
- powiat rybnicki: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Rybniku,
- powiat tarnogórski: Miejska Biblioteka Publiczna w Tarnowskich Górach,
- powiat wodzisławski: Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Wodzisławiu Śląskim,
- powiat zawierciański: Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Zawierciu,
- powiat żywiecki: Żywiecka Biblioteka Samorządowa.
Najczęstsze formy pracy bibliotek powiatowych to:
- instruktaż bezpośredni, konsultacje telefoniczne, wyjazdy do bibliotek podopiecznych,
- pomoc w selekcji, opracowaniu zbiorów i przeprowadzaniu skontrów,
- rozwiązywanie problemów merytorycznych,
- informowanie o nowych przepisach prawnych, opracowywanie pomocy metodycznych i wzorcowych dokumentów,
- pomoc w działaniach kulturalnych, edukacyjnych, informacyjnych; inicjowanie i prowadzenie konkursów czytelniczych o zasięgu powiatowym,
- przekazywanie książek pozyskanych z różnych źródeł,
- opracowywanie bibliografii regionalnej dotyczącej powiatu w postaci tradycyjnej i elektronicznej,
- praktyki dla nowych pracowników,
- pomoc w zakresie komputeryzacji bibliotek (szkolenia, warsztaty, pomoc techniczna),
- szkolenia, narady, wymiana doświadczeń.
Oprócz tradycyjnej działalności instrukcyjno-metodycznej biblioteki powiatowe realizują dodatkowe inicjatywy kulturalne i edukacyjne, wspomagające pracę podopiecznych bibliotek, aktywizujące i integrujące środowisko bibliotekarskie lub promujące biblioteki w swoich powiatach. Do ciekawszych przedsięwzięć należą:
- międzynarodowe konferencje szkoleniowe dla bibliotekarzy Euroregionu Śląsk Cieszyński, organizowane przez Bibliotekę Miejską w Cieszynie,
- cykliczny „Konkurs na najlepszą bibliotekę w powiecie bielskim” przeprowadzany corocznie przez Książnicę Beskidzką w Bielsku-Białej,
- organizacja Forum Bibliotekarzy Samorządowych powiatu będzińskiego przez Miejską i Powiatową Bibliotekę Publiczną w Będzinie, integrującego pracowników bibliotek publicznych i szkolnych.