Biblioteka Śląska

Instytut Dokumentacji Architektury Biblioteki Śląskiej (IDA BŚ) powstał w listopadzie 2018 r. Jest rozwinięciem projektu „Twórcy Śląskiej Architektury. Portrety”, realizowanego od 2014 r. w Bibliotece Śląskiej. Jest także rezultatem aktywnej, społecznej działalności Interdyscyplinarnego Zespołu Badawczego „Reflektory”, współpracującego od kilku lat z Biblioteką Śląską. Zespół tworzą architekci, historycy sztuki, fotograficy, pracownicy naukowi, studenci, a także badacze i twórcy spoza środowiska akademickiego. Jako jedni z pierwszych dostrzegli oni wartość i urodę śląskiej architektury „źle urodzonej”, postanowili ją zbadać, opisać, promować i chronić.

Projekt został zainicjowany przez Igę Herok-Turską (Biblioteka Śląska) przy współpracy z prof. dr hab. Ewą Chojecką oraz pracownikami naukowymi Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej i Zakładu Historii Sztuki Uniwersytetu Śląskiego, Stowarzyszeniem Architektów Polskich, Śląską Okręgową Izbą Architektów RP, Wyższą Szkołą Techniczną w Katowicach i Muzeum Architektury we Wrocławiu. W 2019 r. do współpracy z IDA została powołana 9-osobowa Rada Naukowa, wspierająca swą wiedzą i doświadczeniem działalność Instytutu.

Cele Instytutu Dokumentacji Architektury Biblioteki Śląskiej

• Prowadzenie działalności archiwizacyjno-dokumentacyjnej i digitalizacja materiałów dotyczących dziedzictwa architektury Górnego Śląska i województwa śląskiego oraz podejmowanie działań na rzecz ochrony obiektów zagrożonych utratą.
• Stworzenie bazy źródłowej dla obecnych i przyszłych badań nad architekturą powojenną oraz biografiami jej wybitnych twórców.
• Prowadzenie interdyscyplinarnych prac naukowo-badawczych, edukacyjnych i popularyzatorskich w zakresie dziedzictwa architektury Górnego Śląska 2. połowy XX w.
• Uhonorowanie śląskich architektów nestorów poprzez organizację benefisów.
• Integracja środowiska twórców, badaczy, studentów wokół zagadnień związanych z architekturą regionu oraz problematyką „nowego dziedzictwa” i jego ochrony.

Przedsięwzięcia realizowane przez Instytut Dokumentacji Architektury Biblioteki Śląskiej

• Działalność archiwizacyjno-dokumentacyjna
  • Archiwum Architektów – gromadzenie, opracowanie, digitalizacja i udostępnianie zbiorów.
  • Pracownia Architektów – rekonstrukcja warsztatu pracy architektów z 2. połowy XX w.
  • Nowe Archiwum – pozyskiwanie nowych materiałów źródłowych (wywiady, filmy, materiał fotograficzny).
• Działalność naukowo-badawcza
  • Seria wydawnicza „Reflektory” poświęcona twórcom powojennej architektury. Pierwszy tom serii pt. „Reflektory. Interdyscyplinarne spojrzenie na dziedzictwo architektury Górnego Śląska drugiej połowy XX wieku” ukazał się w 2017 r. i otrzymał Nagrodę Ministra Inwestycji i Rozwoju (2019 r.) za publikację w dziedzinach architektury i budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa.
  • Granty i projekty badawcze: udział w polsko-niemieckim projekcie badawczym poświęconym architektonicznemu dziedzictwu rodu Ballestremów.
  • „Architektoniczna Triada” – cykliczne wykłady (profesorski, studencki, gościnny) dotyczące architektury Śląska i jej twórców.
  • Udział w sesjach i konferencjach naukowych w kraju i za granicą.
• Działalność edukacyjno-popularyzatorska
  • Cykl „Twórcy Śląskiej Architektury. Portrety” – obejmuje realizację wystaw architektonicznych, publikację map „Szlakiem Architekta”, przygotowanie katalogów i notacji filmowych „Portret architekta”, a także organizację benefisów architektów nestorów. Dotychczas odbyły się 4 edycje projektu poświęcone takim architektom, jak: Henryk Buszko (2014), Aleksander Franta (2015), Jerzy Gottfried (2016) oraz Jurand Jarecki (2018). Kolejne edycje cyklu w przygotowaniu.
  • „Złota 10 Architektury Miast Metropolii Śląskiej” – cykl plebiscytów, wystaw i prezentacji będących formą promocji obiektów śląskiej architektury powojennej.
  • Plenery architektoniczno-historyczne – powrót do tradycji rysowania odręcznego, będącego domeną zawodu architekta. To także sposób na popularyzację małych miejscowości, np. „Dębowiec – małe centrum świata Śląska Cieszyńskiego”.
  • Wystawiennictwo – wystawy i wernisaże w kraju i za granicą.

Instytut Dokumentacji Architektury Biblioteki Śląskiej
ul. Francuska 12, 40-015 Katowice
tel.: (+48) 785 710 210
       (+48) 605 057 127 (Archiwum Architektów)
e-mail: ida@bs.katowice.pl
poniedziałek–piątek w godz. 10.00–15.00
Strona internetowa IDA BŚ: http://ida.bs.katowice.pl

PDF