SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI BIBLIOTEK PUBLICZNYCH
WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO W 2015 R.
9. ZAKOŃCZENIE
Biblioteki publiczne województwa śląskiego w 2015 roku obok wielu osiągnięć związanych z promocją i krzewieniem czytelnictwa, działalnością edukacyjną i informacyjną doświadczyły niemało problemów, które utrudniały lub hamowały realizację założonych planów. Do największych utrudnień należały: zbyt niskie dotacje organizatora przekazywane na potrzeby instytucji, braki kadrowe oraz niewystarczająca powierzchnia lokali bibliotecznych.
Najbardziej spektakularnymi sukcesami były inwestycje poczynione w ramach programu Biblioteka+ Infrastruktura Bibliotek, dzięki któremu budowano, remontowano lub adaptowano budynki na potrzeby działalności bibliotecznej. Ponadto biblioteki umiejętnie i skutecznie zdobywały środki pozabudżetowe na działalność merytoryczną, na którą pozyskały łącznie prawie 8,5 miliona złotych.
Stan sieci bibliotecznej na koniec 2015 roku zmniejszył się o 9 filii bibliotecznych. Na koniec roku sprawozdawczego funkcjonowały 792 placówki biblioteczne.
Trzy gminy (Goczałkowice-Zdrój, Kłomnice, Przystajń) podjęły uchwały o zamiarze połączenia biblioteki z inną instytucją kultury. Biblioteka Śląska w Katowicach oraz Krajowa Rada Biblioteczna negatywnie zaopiniowały uchwały intencyjne. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego nie wyraził jeszcze swojej opinii w tych sprawach.
Nowością na skalę całego województwa było utworzenie w roku ubiegłym punktu bibliotecznego Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gliwicach nazwanego Biblioforum. Znajduje się on w Centrum Handlowym Forum przy ul. Lipowej. Placówka została zaprojektowana i nowocześnie zaaranżowana, wyposażona w nowe meble i urządzenia. Na powierzchni 154 m2 wydzielono przestrzeń dla zbiorów i wygodnej obsługi czytelników, strefę sprzyjającą spędzeniu wolnego czasu, pracy i relaksu. Zaplanowano też odpowiednie warunki w miejscu rozrywki z telewizją, konsolą PlayStation oraz grami planszowymi. Dla czytelników przygotowano zbiory: książki, audiobooki, czasopisma, gry planszowe i filmy. Placówkę wyposażono w komputery typu all-in-one, laptopy, czytniki e-booków. W nowej placówce można zwracać każdą książkę lub inny egzemplarz zbiorów wypożyczony z dowolnej filii MBP.
Dzięki otrzymanym funduszom z Programu Wieloletniego „Biblioteka+ Infrastruktura bibliotek” 5 bibliotek naszego województwa miało szansę na budowę, rozbudowę oraz wyposażenie swoich placówek. Powstały wspaniałe, funkcjonalne i estetyczne lokale biblioteczne (Sośnicowice, Hażlach – filia Pogwizdów, Wisła, Bojszowy, Knurów).
Ubiegły rok charakteryzuje rozwój usługi dostępu do publikacji elektronicznych. Śląskie Konsorcjum IBUK zrzeszało na koniec 2015 roku 33 biblioteki i udostępniało na platformie IBUK LIBRA ponad 2000 publikacji.
W 2015 roku biblioteki wciąż nadsyłały artykuły i zapowiedzi przeznaczone do opublikowania w Śląskim Pegazie. Serwis dostępny pod adresem www.slaskipegaz.bs.katowice.pl to platforma kierowana do wszystkich, którym bliska jest tematyka bibliotek, książek oraz działań bibliotecznych, a więc przede wszystkim do bibliotekarzy, czytelników oraz wszystkich zainteresowanych tym, co dzieje się w bibliotekach publicznych województwa śląskiego.
Rok 2015 zamknął się dużym spadkiem liczby czytelników (o 25 435 osób mniej niż rok wcześniej). Wskaźnik zakupu obliczony według wpływów ze wszystkich źródeł finansowania wyniósł 12 wol./100 mieszk., a ze środków samorządowych 5 wol./100 mieszkańców. To o jeden wolumin więcej niż rok wcześniej.
Zasięg czytelnictwa kształtował się na poziomie 17 czytelników na 100 mieszkańców. W roku 2014 wynosił 18 czytelników. Liczba udostępnień na zewnątrz i na miejscu spadła aż o 711 644 (wpływ na taki wynik miała niewątpliwie wspominana już likwidacja 9 filii bibliotecznych).
Analiza wypowiedzi bibliotek zawartych w sprawozdaniach za ostatnie trzy lata, wskazuje na osiągnięcia związane, przede wszystkim, ze zmianami technologicznymi; wśród problemów na pierwszy plan wysuwają się niedostatki lokalowe, niewystarczające budżety, a szczególnie w gminach – mała obsada kadrowa.
