Biblioteka Śląska > Sprawozdania > 2008 > 3. Modernizacja bazy materialnej

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI BIBLIOTEK PUBLICZNYCH
WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO W 2008 R.

3.1. Podstawowe informacje

W 2008 r. powierzchnia użytkowa lokali bibliotecznych województwa śląskiego wyniosła 126.109 m². W porównaniu z rokiem 2007 zmniejszyła się o 96 m². Na jedną placówkę biblioteczną przypadło średnio:

• 153,6 m² ( w 2007 r. – 151,1 m²)

• 1.118 czytelników (w 2007 r. – 1.147 czytelników)

• 5.663 mieszkańców (w 2007 r. – 5.581 mieszkańców)

Wskaźnik liczby czytelników na 1 m² powierzchni użytkowej wyniósł w roku ubiegłym 7,2.

Na 100 mieszkańców przypadło w 2008 r. 2,7 m².

Obiektów przystosowanych dla osób niepełnosprawnych było w roku sprawozdawczym 163, w porównaniu z rokiem 2007 liczba ta zwiększyła się jedynie o 6 placówek.

Liczba miejsc w czytelniach kształtowała się na poziomie 10.479 (wzrost o zaledwie 15 miejsc w porównaniu z rokiem 2007).

3.2. Zmiany lokali, pomieszczeń; remonty

Rok 2008 przyniósł kilka ciekawych inwestycji budowlano – remontowych w bibliotekach województwa śląskiego. Do najbardziej interesujących należały gruntowne remonty w MBP w Bytomiu (prace na ukończeniu), jak i w GBP w Poczesnej. Pomimo trudności finansowych biblioteki starały się remontować na bieżąco swoje placówki filialne oraz wymieniały przestarzały sprzęt biurowy, komputerowy i telekomunikacyjny na nowy.

Biblioteki miejskie

Nowe lokale / pomieszczenia

Spośród 49. bibliotek miejskich w województwie śląskim nowe lokale dla swoich placówek pozyskało 6 bibliotek.

• BP w Częstochowie przeniosła dwie placówki filialne (nr 3 i 25) do nowych lokali, dostosowanych dla osób niepełnosprawnych. Zmiana lokalizacji podniosła standard usług, jakość pracy oraz estetykę pomieszczeń.

• MBP w Gliwicach pozyskała na potrzeby Filii nr 20 nowy lokal w budynku TBS. W porównaniu z poprzednią lokalizacją metraż zwiększył się o 75 m². Posiada udogodnienia dla niepełnosprawnych. Dużą zaletą placówki jest bardzo dobra lokalizacja w terenie obsługi.

• MBP w Katowicach przebudowała i zaadaptowała na potrzeby Filii nr 23 nowy, większy o 87 m² lokal usytuowany w centrum rejonu bezpośredniej obsługi. Lokal został dostosowany dla osób niepełnosprawnych poprzez wykonanie zmiany ukształtowania chodnika, likwidację progów i przebudowę sanitariatów.

• BP w Rydułtowach przeniosła centralę Biblioteki do budynku po byłej szkole podstawowej. Gmach poddano generalnemu remontowi oraz adaptacji na potrzeby biblioteki. Nowy lokal jest w pełni dostosowany dla osób niepełnosprawnych (podjazdy, schodołazy, sanitariaty). Zakupiono nowe wyposażenie do wszystkich pomieszczeń bibliotecznych.

Poza wymienionymi przykładami nowe pomieszczenia dla swoich placówek pozyskały także biblioteki w: Pszowie, Rybniku i Tarnowskich Górach.

Remonty / adaptacje

W ubiegłym roku 9 bibliotek sieci miejskiej wykonało remonty kapitalne swoich placówek centralnych lub filialnych.

• Książnica Beskidzka w Bielsku-Białej wyremontowała elewację zewnętrzną budynku centrali. Wymieniono stolarkę okienną, poddano modernizacji schody wejściowe do budynku wraz z podjazdem dla niepełnosprawnych, wyremontowano parking, wymieniono okładzinę ścian w sali odczytowej, wykonano wewnętrzną instalację przeciw pożarową. Biblioteka wykonała również znaczące prace remontowe w trzech filiach bibliotecznych na terenie miasta.

• MBP w Bytomiu zakończyła w 2008 roku kapitalny remont budynku głównego. Projekt współfinansowany był ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR) oraz z budżetu państwa. Prace budowlane obejmowały: przebudowę tarasów przed budynkiem głównym i schodów zewnętrznych z dostosowaniem dla osób niepełnosprawnych, przebudowę elewacji budynku, docieplenie dachu, przebudowę wnętrza, wykonanie wewnętrznego dźwigu osobowego dla osób niepełnosprawnych, wymianę instalacji: CO, wodociągowej, hydrantowej, kanalizacyjnej i elektrycznej (oświetleniowej, zasilającej wysokonapięciowej i telekomunikacyjnej niskonapięciowej). Ponadto wykonano: instalację klimatyzacyjną i wentylacyjną. Wykonano nowe tynki ścienne i sufitowe. Wymieniono stolarkę okienną i drzwiową. Dostosowano budynek do obowiązujących przepisów przeciwpożarowych. Rozpoczęto również kompleksową wymianę mebli, wyposażenia, sprzętu komputerowego, biurowego i telekomunikacyjnego. W maju 2009 r. przewiduje się oddanie tego obiektu po gruntownej modernizacji do użytku czytelników.

• MBP w Czeladzi wykonała przyłącze kanalizacyjne oraz termomodernizację budynku głównego. Przebudowano i ocieplono ściany elewacyjne, wykonano nowe pokrycie dachowe, wymieniono drzwi wejściowe (rozsuwane na fotokomórkę) oraz boczne o szerokości dostosowanej dla niepełnosprawnych. Modernizacja objęła swoim zasięgiem również wymianę przyłącza energetycznego oraz malowanie elewacji i pomieszczeń wewnątrz budynku. Biblioteka wyremontowała również w ubiegłym roku oddział dla dzieci.

• Budynki bibliotek w Bielsku-Białej, Bytomiu i Czeladzi zostały wybudowane od podstaw w latach 1971–1974, zgodnie z projektami budowlanymi przygotowanymi specjalnie dla bibliotek. Po prawie 40-letniej eksploatacji gmachów zaszła konieczność poddania ich gruntownym pracom remontowo – modernizacyjnym.

Szeroki zakres prac remontowych wykonały także w swoich placówkach biblioteki: w Chorzowie (4 placówki), w Częstochowie (3 placówki), w Jastrzębiu Zdroju (3 placówki), w Rudzie Śląskiej (3 placówki), w Rybniku (10 placówek), w Sosnowcu (3 placówki), w Tychach (2 placówki), w Zabrzu (centrala i filia).

Biblioteki miejsko–gminne

Nowe lokale / pomieszczenia

W grupie 22. bibliotek miejsko – gminnych nowe lokale dla swoich placówek pozyskały biblioteki :

• MGBP w Ogrodzieńcu – pozyskano nowy lokal dla filii w Gieble. Placówkę przeniesiono z pomieszczeń w szkole podstawowej do budynku tzw. Dworku. Nowy lokal jest większy, przestronniejszy, z dostępem do Internetu.

• MGBP w Szczekocinach – Filia w Starzynach została przeniesiona do większego lokalu, co pozytywnie wpłynęło na standard i jakość oferowanych usług bibliotecznych.

Rok ubiegły to również niekorzystne zmiany lokalowe w bibliotekach miejsko – gminnych.

• MGBP w Szczekocinach – Filia w Bonowicach została przeniesiona do lokalu w budynku Szkoły Podstawowej, jednak placówka dzieli pomieszczenie na pół z biblioteką szkolną. Do tego, przeniesiono ją poza obręb sołectwa.

• MGBP w Żarkach – Filia w Przybynowie – sytuacja analogiczna do opisanej powyżej.

Remonty / adaptacje

Prace remontowe przeprowadziło w swoich placówkach 6 bibliotek szczebla miejsko – gminnego.

• MBP w Czechowicach-Dziedzicach wyremontowała filie biblioteczne nr 5 i nr 7, podnosząc ich standard i estetykę pomieszczeń.

• GBP w Krzepicach przeprowadziła remonty bieżące w centrali biblioteki oraz w placówce filialnej w Dankowicach.

• MGBP w Siewierzu zmodernizowała dwie filie, w których wykonano szereg prac remontowych i wymieniono znaczną część mebli bibliotecznych.

• MBP w Strumieniu poddała remontowi pomieszczenia centrali.

• GBP w Wilamowicach przeprowadziła remonty w trzech filiach bibliotecznych, doposażając placówki w nowe meble i galanterię biblioteczną.

• MGBP w Woźnikach poddała remontowi instalację centralnego ogrzewania w filii bibliotecznej w Psarach.

Biblioteki gminne

Nowe lokale / pomieszczenia

W grupie 96. bibliotek gminnych nowe lokale lub dodatkowe pomieszczenia z przeznaczeniem na działalność biblioteczną pozyskało 10 bibliotek w miejscowościach: Bojszowy, Buczkowice, Goczałkowice-Zdrój, Jasienica, Kłomnice, Niegowa, Ornontowice, Pawonków, Pilchowice, Wielowieś.

Metrażowo najwięcej zyskały:

• GBP w Buczkowicach – Filia w Godziszce, której przyznano dodatkowe pomieszczenie o powierzchni 72 m² na działalność podstawową.

• GBP w Jasienicy pozyskała dla Filii w Międzyrzeczu pomieszczenie wielkości 42 m².

• GBP w Pawonkowie przeniosła Filię w Kośmidrach do nowego lokalu, większego o 64 m², dostosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych.

Dwie biblioteki gminne w Milówce i w Przystajni wykonały podjazdy dla wózków inwalidzkich wraz z barierkami ochronnymi.

Biblioteki gminne w Janowie i Ujsołach w ramach projektu Wioska internetowa. Kształcenie na odległość na terenach wiejskich powołały w swoich strukturach nowoczesne centra kształcenia na odległość, w pełni wyposażone w odpowiedni sprzęt komputerowy.

Zmiany negatywne

GBP w Zbrosławicach musiała przenieść centralę biblioteki do innego lokalu, mniejszego niż poprzedni aż o 119 m², co bardzo utrudnia prowadzenie działalności propagującej książkę i czytelnictwo wśród mieszkańców gminy.

Remonty / adaptacje

W roku ubiegłym 16 bibliotek szczebla gminnego poddało pracom remontowo – modernizacyjnym 21 swoich placówek bibliotecznych.

Remontowano biblioteki w: Bestwinie, Goleszowie, Istebnej, Krupskim Młynie, Lyskach, Miedźnej, Opatowie, Pietrowicach Wielkich, Psarach, Rudzińcu, Świerklanach, Węgierskiej Górce, Wilkowicach, Wręczycy Wielkiej, Zebrzydowicach.

Największy remont miał miejsce w Gminnej Bibliotece Publicznej w Poczesnej (mającej siedzibę w budynku Gminnego Ośrodka Kultury). W trakcie prac zmodernizowano całkowicie kotłownię, przebudowano wejście do biblioteki i hol, wykonano termoizolację budynku. Położono również nowe elewacje zewnętrzne, zmieniono stolarkę okienną i drzwiową, zainstalowano alarmy, wymieniono system centralnego ogrzewania. Budynek dostosowano do potrzeb osób niepełnosprawnych, zakupując w tym celu schodołaz i wykonując podjazd do budynku. Zakupiono całkowicie nowe wyposażenie do biblioteki (regały, stoliki, krzesła, biurka, ladę biblioteczną itp.) na sumę blisko 30 000 zł. Nową jakość estetyki i wizerunku GBP dopełniają kolorowe i efektowne elementy galanterii bibliotecznej.

Na podkreślenie zasługuje fakt, że mimo trudności finansowych w kilkudziesięciu bibliotekach i filiach przeprowadzono remonty, modernizacje lub przeniesiono placówki filialne do lepszych pomieszczeń. Wymieniano i dokupowano również meble i sprzęt biblioteczny. Częściowo pozyskiwano fundusze na te cele ze środków zewnętrznych.

3.3. Zakupy nowych sprzętów, urządzeń technicznych znacząco poprawiających jakość i estetykę pomieszczeń

Biblioteki miejskie:

W związku z gruntownymi remontami gmachów bibliotecznych (Bytom, Czeladź), jak również zmianą siedziby centrali (Żywiec) konieczna była kompleksowa wymiana mebli, wyposażenia, urządzeń komputerowych, biurowych oraz telekomunikacyjnych.

Sprzęt komputerowy (zestawy komputerowe, serwery, laptopy) oraz peryferyjny (drukarki, nagrywarki, skanery, czytniki kodów kreskowych, UPSy itp.) zakupiły m.in. biblioteki: Będzin, Cieszyn, Dąbrowa Górnicza, Jastrzębie Zdrój, Lubliniec, Łaziska Górne, Mysłowice, Racibórz, Ruda Śl., Rybnik, Sosnowiec, Świętochłowice, Zawiercie, Żory.

Sprzęt multimedialny (zestawy audiowizualne, systemy nagłaśniające, systemy prezentacji obrazów, tablice interaktywne, rzutniki multimedialne, kino domowe, DVD, telewizory LCD, aparaty cyfrowe itp.) zostały zakupione m.in. przez biblioteki: Bielsko-Biała, Dąbrowa Górnicza, Ruda Śl., Świętochłowice, Wodzisław Śl., Żory.

Sprzęt biurowy (kserokopiarki, urządzenia wielofunkcyjne, laminatory, niszczarki, cyfrowe centrale telefoniczne itp.) pojawił się w bibliotekach: Będzin, Bieruń, Cieszyn, Lędziny, Rybnik.

Meble biblioteczne, biurowe, ogrodowe oraz galanteria biblioteczna zostały zakupione m.in. do bibliotek: Będzin, Bielsko-Biała, Cieszyn, Częstochowa, Dąbrowa Górnicza, Jastrzębie Zdrój, Lubliniec, Łaziska Górne, Piekary Śląskie, Rybnik, Rydułtowy, Sosnowiec, Tychy, Zabrze.

Biblioteki miejsko – gminne:

Sprzęt komputerowy (zestawy komputerowe, serwery, laptopy) oraz peryferyjny (drukarki, nagrywarki, skanery, czytniki kodów kreskowych, UPSy itp.) zakupiły m.in. biblioteki: Czechowice-Dziedzice, Czerwionka Leszczyny, Krzepice, Siewierz, Ogrodzieniec, Wilamowice.

Sprzęt biurowy (kserokopiarki, urządzenia wielofunkcyjne, laminatory, niszczarki) pojawił się m.in. w bibliotekach: Czechowice-Dziedzice, Czerwionka-Leszczyny, Krzanowice, Krzepice.

Meble biblioteczne, biurowe oraz galanteria biblioteczna zostały zakupione m.in. do bibliotek: Czerwionka-Leszczyny, Krzepice, Ogrodzieniec, Siewierz, Strumień, Wilamowice.

Biblioteki gminne:

Sprzęt komputerowy (zestawy komputerowe, serwery, laptopy) oraz peryferyjny (drukarki, nagrywarki, skanery, czytniki kodów kreskowych, UPSy itp.) zakupiły m.in. biblioteki: Bestwina, Bobrowniki, Brenna, Chybie, Godów, Gorzyce, Hażlach, Janów, Konopiska, Kroczyce, Olsztyn, Pilchowice, Psary, Świerklany, Ujsoły, Wyry.

Sprzęt multimedialny (zestawy audiowizualne, systemy nagłaśniające, rzutniki multimedialne, kino domowe, DVD, telewizory LCD, aparaty cyfrowe itp.) zostały zakupione m.in. przez biblioteki: Bestwina, Janów, Konopiska, Miedźna, Mierzęcice, Psary.

Sprzęt biurowy (kserokopiarki, urządzenia wielofunkcyjne, laminatory, niszczarki, cyfrowe centrale telefoniczne itp.) pojawił się w bibliotekach: Chybie, Janów, Pietrowice Wielkie, Suszec, Tąpkowice.

Meble biblioteczne, biurowe oraz galanteria biblioteczna zostały zakupione m.in. do bibliotek: Bestwina, Bojszowy, Brenna, Ciasna, Czernichów, Dąbrowa Zielona, Gierałtowice, Hażlach, Jeleśnia, Kobiór, Konopiska, Kornowac, Krupski Młyn, Krzyżanowice, Lelów, Miedźna, Ornontowice, Porąbka, Przyrów, Psary, Rajcza, Starcza, Świerklany, Wilkowice, Wyry, Zebrzydowice.

Gminna Biblioteka Publiczna w Krzyżanowicach zakupiła bardzo przydatny stojak na rowery, zamontowany przed wejściem do budynku. GBP w Mierzęcicach wzbogaciła się o profesjonalne sztalugi wystawiennicze. Ekrany wystawowe kupiła Biblioteka w Węgierskiej Górce. Pracę bibliotekarzy ułatwiły także sprzęty AGD, takie jak: czajniki elektryczne i odkurzacze zakupione przez niektóre placówki gminne.