SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI BIBLIOTEK PUBLICZNYCH
WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO W 2009 R.

3.1. Informacje podstawowe

W 2009 r. powierzchnia użytkowa lokali bibliotecznych województwa śląskiego wynosiła 127 034 m2. W porównaniu z rokiem 2008 wzrosła o 925 m2.

Na jedną placówkę biblioteczną przypadło średnio:

  • 155,8 m2 ( w 2008 r. – 153,6 m2 )

  • 1 109 czytelników ( w 2008 r. – 1 118 czytelników)

  • 5 697 mieszkańców (w 2008 r. – 5 663 mieszkańców).

Na 1 m2 powierzchni użytkowej bibliotek przypadło w roku ubiegłym 7,1 czytelnika (w 2008 r. – 7,2).

Na 100 mieszkańców przypadło w 2009 r. – 2,7 m2 (w 2008 r. podobnie – 2,7 m2 ).

Obiektów przystosowanych dla osób niepełnosprawnych było w roku sprawozdawczym 173 (w 2008 r. – 163) na 815 placówek w województwie. Liczba miejsc w czytelniach kształtowała się na poziomie 10 443 (w 2008 r. – 10 479).

3.2. Modernizacja lokali bibliotecznych – nowe lokale, adaptacje, przykłady największych remontów i ich zakres

Pośród bibliotek szczebla miejskiego remonty generalne placówek centralnych przeprowadziły:

  1. Miejska Biblioteka Publiczna w Bytomiu – w maju 2009 r., po trwającym prawie 2 lata kapitalnym remoncie, oddano do użytku i uruchomiono dla potrzeb czytelników gmach główny MBP, zlokalizowany przy placu Jana III Sobieskiego 3. Prace remontowe, naprawcze, budowlane i instalatorskie, wykonane w ramach projektu obejmowały: przebudowę tarasów przed budynkiem głównym i schodów zewnętrznych z dostosowaniem dla osób niepełnosprawnych, przebudowę elewacji budynku, docieplenie dachu budynku, przebudowę wnętrza wraz z przystosowaniem sanitariatów dla osób niepełnosprawnych, wykonanie wewnętrznego dźwigu osobowego dla osób niepełnosprawnych, wymianę i wykonanie nowych balustrad i pochwytów wewnątrz i na zewnątrz budynku, wymianę instalacji: co, wodociągowej, hydrantowej, kanalizacyjnej i elektrycznej (oświetleniowej, zasilającej wysokonapięciowej oraz teleinformatycznej niskonapięciowej). Zainstalowano także instalację klimatyzacyjną w pomieszczeniach biurowych, instalację wentylacyjną. We wszystkich pomieszczeniach wykonano nowe tynki ścienne i sufitowe oraz wymieniono posadzki. Zaopatrzono gmach w nową stolarkę okienną i drzwiową. Przystosowano budynek do obowiązujących przepisów przeciwpożarowych. Dokonano kompleksowej wymiany całego wyposażenia bibliotecznego. Zaopatrzono Bibliotekę w nowy sprzęt komputerowy, peryferyjny, biurowy oraz multimedialny. Gmach wyposażono również w system monitorujący obiekt (32 kamery, czujki antywłamaniowe i czujki przeciwpożarowe). Zamontowano także instalację antyoblodzeniową na dachu Rotundy (część architektoniczna budynku). Dodatkowo przeprowadzono montaż samoczynnych zasuw przeciwburzowych w instalacji kanalizacyjnej wokół MBP, w celu zabezpieczenia piwnic i magazynów Biblioteki przed zalaniem, w trakcie gwałtownego przyboru wód deszczowych.

    Wartość inwestycji wyniosła 5,45 mln zł (budżet miasta 1,58 mln zł, budżet państwa 0,40 mln zł, środki UE 3,47 mln zł). Projekt współfinansowano ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach ZPORR (Priorytet 3 Rozwój lokalny; Działanie 3.3 Zdegradowane obszary miejskie, poprzemysłowe i powojskowe (…).

  2. Miejska Biblioteka Publiczna w Czeladzi - w 2009 r. dokonano całkowitej przebudowy sanitariatów, z wydzieleniem pomieszczenia dla osób niepełnosprawnych. Zmodernizowano klatkę schodową, wykonano przeszkloną ściankę aluminiową pomiędzy czytelnią a wypożyczalnią dla dorosłych. Zagospodarowano teren przed budynkiem Biblioteki (nowe nasadzenia roślin, ławki, kosze, stojaki na rowery, słupki metalowe z łańcuchami, donice z iglakami itp.)

Remonty generalne w placówkach centralnych przeprowadziły także:

  • PiMBP w Rybniku – oddział dla dzieci,

  • MBP w Chorzowie – szatnie.

Remonty kapitalne w placówkach filialnych przeprowadziły biblioteki:

  • MBP w Katowicach – wyremontowała kompleksowo 5 filii bibliotecznych,

  • MBP w Jaworznie – remont generalny filii w Dąbrowie Narodowej,

  • MBP w Tychach – kompleksowo zmodernizowano filię nr 7 i filię nr 18,

  • MBP w Sosnowcu – remont generalny objął lokal filii nr 17,

  • MBP w Zabrzu – gruntownie wyremontowano pomieszczenia filii nr 20,

  • Żywiecka Biblioteka Samorządowa w Żywcu – zmodernizowała filię nr 2.

Remonty bieżące w swoich placówkach centralnych i filialnych przeprowadziły także biblioteki miejskie w: Bielsku-Białej, Cieszynie, Częstochowie, Dąbrowie Górniczej, Gliwicach, Kaletach, Piekarach Śląskich, Świętochłowicach i Żorach.

  1. W roku sprawozdawczym centrala Miejskiej Biblioteki Publicznej w Mikołowie otrzymała nową lokalizację (915 m2) w budynku dawnego kina Adria. Prace adaptacyjne budynku na potrzeby MBP wraz z kinem studyjnym i sceną kameralną obejmowały: roboty budowlane (prace konstrukcyjno – budowlane, instalacyjne, klimatyzacyjne, elektryczne). Obiekt wyposażono w nowe meble biblioteczne oraz nowy sprzęt: komputerowy, peryferyjny, techniczny, multimedialny itp. Biblioteka pełni również funkcję kina studyjnego, gdzie prezentowane są filmy o wysokich walorach artystycznych oraz pokazy twórczości koła filmowego. Scena kameralna wykorzystywana jest do organizacji różnego rodzaju wydarzeń kulturalnych. Warto także podkreślić wspaniały klimat panujący we wnętrzu nowej Biblioteki. Piękne, stylizowane meble, bardzo dobrze dobrane oświetlenie stwarzają niepowtarzalną atmosferę wnętrz. Projekt współfinansowany był przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007 –2013, Priorytet IV Kultura (3,45 mln zł), ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Program „Rozwój infrastruktury kultury i szkolnictwa artystycznego” (200 tys. zł.) oraz z budżetu Gminy Mikołów (515 tys. zł).

  2. W grupie bibliotek gminnych warto odnotować zmianę lokalizacji Gminnej Biblioteki Publicznej w Dębowcu. Nowy lokal w budynku szkoły podstawowej liczy 97,5 m2 (stara siedziba GBP to zaledwie 23 m2). Pomieszczenia szkolne przeznaczone dla Biblioteki gruntownie wyremontowano i wyposażono w nowe meble biblioteczne. Stworzono osobną czytelnię oraz wypożyczalnię. Przystosowano lokal do potrzeb osób niepełnosprawnych (podjazd, odpowiedniej szerokości otwory drzwiowe). Biblioteka posiada osobne wejście, niezależne od szkoły.

Prace remontowe o różnym zakresie przeprowadziły także biblioteki:

  • miejsko-gminne:

    Czechowice-Dziedzice – dwie placówki filialne poddano remontom generalnym,

    Siewierz – kapitalna modernizacja filii zlokalizowanej w budynku OSP,

    Kłobuck – termomodernizacja elewacji budynku,

    Koziegłowy, Koniecpol, Krzepice, Łazy, Pszczyna, Strumień, Toszek – remonty bieżące placówek bibliotecznych,

  • gminne:

    Remonty generalne przeprowadziły biblioteki: w Kroczycach, w Godowie i Psarach.

    Remonty bieżące central i filii odnotowały biblioteki w: Kobiórze, Kochanowicach, Kornowacu, Miedźnie, Nędzy, Pankach, Przyrowie, Radziechowach – Wieprzu, Rajczy, Starczy, Ożarowicach, Rudzińcu, Wilkowicach, Zbrosławicach i Zebrzydowicach.

Nowe lokale filii bibliotecznych

  • Biblioteka Publiczna w Częstochowie otrzymała dla filii bibliotecznej nr 23 nowy, wyremontowany lokal w budynku szkoły podstawowej.

  • MBP w Mikołowie przeniosła filię nr 7 w Śmiłowicach do pomieszczeń w budynku zlikwidowanej szkoły podstawowej. Obecnie filia zajmuje powierzchnię 77 m2.

  • Biblioteka Publiczna w Czerwionce-Leszczynach przeniosła filię w Dębieńsku Starym z I piętra budynku gminnego na parter budynku gimnazjum. Nowy lokal posiada osobne wejście, jest wyremontowany, w dwóch pomieszczeniach zorganizowano kącik czytelniczy dla dzieci i wypożyczalnię dla dorosłych. Nowa siedziba jest większa od poprzedniej o 24 m2.

  • Biblioteka Publiczna w Łazach pozyskała dla filii w Rokitnie Szlacheckim nowy lokal, w zajmowanym dotychczas budynku. Nowe pomieszczenia wyremontowano, znacznie poprawiono estetykę lokalu.

  • Miejsko-Powiatowa Biblioteka Publiczna w Pszczynie przeniosła filię w Jankowicach do pomieszczeń Ludowego Klubu Sportowego Znicz.

  • MGBP w Szczekocinach wyprowadziła filię biblioteczną w Goleniowach z domu prywatnego do lokalu w Zespole Szkół w Goleniowach. Placówka dysponuje tylko 39 m2 powierzchni użytkowej.

  • GBP w Hażlachu otrzymała na potrzeby filii bibliotecznej w Pogwizdowie nowy lokal o powierzchni 114 m2. Nowa siedziba mieści się w dotychczasowym budynku, ale jest zdecydowanie większa (o 66 m2) i gruntownie wyremontowana.

  • GBP w Konopiskach przeniosła filię biblioteczną w Hutkach z lokalu w szkole podstawowej do budynku gminnego, gdzie działa także wiejska świetlica.

  • GBP w Pawonkowie przeprowadziła placówkę centralną do nowych pomieszczeń w wyremontowanym budynku gminnym, w którym sąsiaduje z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej. Nowa siedziba jest mniejsza od starej o 4 m2 i gorzej położona, gdyż w większym oddaleniu od centrum gminy, ale posiada zdecydowanie wyższy standard pomieszczeń.

Pomieszczenia dodatkowe pozyskane na działalność biblioteczną

  • Książnica Beskidzka w Bielsku-Białej otrzymała na cele statutowe dla filii bibliotecznej w Mikuszowicach Śląskich dodatkowe pomieszczenie o powierzchni 40 m2, które gruntownie wyremontowano.

  • Filia w Bronowie Miejskiej Biblioteki Publicznej w Czechowicach – Dziedzicach zwiększyła swoją powierzchnię o dodatkowe 27 m2. Pomieszczenie poddano pracom remontowym w szerokim zakresie.

  • Biblioteka Gminna w Bobrownikach zaadaptowała na potrzeby filii bibliotecznej w Sączowie dodatkowe pomieszczenie, w którym przeprowadzono prace remontowe.

  • GBP w Godowie uzyskała dla placówki filialnej w Skrzyszowie pomieszczenia po Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej. Metraż filii zwiększył się o 23,13 m2. Wypożyczalnię powiększono o ponad 12 m2. Wyburzono ściany działowe, poddano pracom modernizacyjnym instalację elektryczną, co. i oświetleniową. Utworzono stanowisko internetowe, doposażono placówkę w meble biblioteczne. Filia jest bardzo estetyczna, co znacznie podnosi komfort pracy.

  • Gminna Biblioteka Publiczna w Łękawicy otrzymała do swojej dyspozycji byłą salę sesyjną Rady Gminy wraz z zapleczem socjalnym. Metraż Biblioteki zwiększył się o 23 m2. Nowe pomieszczenie wykorzystywane jest do prowadzenia działalności kulturalnej.

  • Dla filii bibliotecznej w Bystrej, Gminna Biblioteka Publiczna w Wilkowicach, pozyskała dodatkowe 29 m2 powierzchni użytkowej. Placówka wzbogaciła się o nowe meble i sprzęt komputerowy. Dla dzieci zorganizowano kącik czytelniczy wyposażony w kolorowe regały, stoliki i krzesła.

3.3. Zakupy nowych sprzętów, urządzeń technicznych znacząco poprawiających jakość pracy i estetykę pomieszczeń (przykłady)

Biblioteki miejskie

  • W związku z generalnymi remontami oraz adaptacjami budynków, Biblioteki Miejskie w Bytomiu i Mikołowie dokonały kompleksowej wymiany mebli bibliotecznych, wyposażenia, urządzeń komputerowych, biurowych, audiowizualnych oraz telekomunikacyjnych.

  • Za sprawą rozpoczętej komputeryzacji i automatyzacji procesów bibliotecznych całej sieci bibliotecznej, Miejska Biblioteka Publiczna w Sosnowcu zakupiła dla wszystkich filii stoliki pod komputery (113 szt.), stoliki pod drukarki (17 szt.), fotele obrotowe (32 szt.), krzesła (130 szt.) oraz lady biblioteczne, biurka, regały, witryny wystawowe. Przedsięwzięcie to wymagało również zakupu w dużej ilości czytników kodów paskowych, UPS-ów i innych urządzeń peryferyjnych.

  • Żywiecka Biblioteka Samorządowa otrzymała w roku ubiegłym dodatkowe środki finansowe (50 tys. zł) od organizatora z przeznaczeniem na zakup nowych mebli bibliotecznych dla remontowanej filii bibliotecznej nr 2.

Sprzęt komputerowy (zestawy komputerowe, serwery, laptopy i in.) oraz sprzęt peryferyjny i sieciowy (drukarki, nagrywarki, skanery, czytniki kodów kreskowych, UPSy itp.) zakupiły biblioteki: Będzin, Cieszyn, Czeladź, Częstochowa, Dąbrowa Górnicza, Jastrzębie Zdrój, Katowice, Łaziska Górne, Mysłowice, Myszków, Piekary Śl., Ruda Śl., Rybnik, Rydułtowy, Sosnowiec, Tarnowskie Góry, Ustroń, Wisła, Wodzisław Śl., Żory, Żywiec.

Sprzęt multimedialny (zestawy audiowizualne, systemy nagłaśniające, systemy prezentacji obrazów, rzutniki multimedialne, kino domowe, DVD, telewizory LCD i Full HD, mikrofony, wzmacniacze, kamery oraz aparaty cyfrowe itp.) wzbogacił zasoby bibliotek: Chorzów, Dąbrowa Górnicza, Kalety, Łaziska Górne, Racibórz, Rydułtowy.

Meble biblioteczne, biurowe, ogrodowe wraz z galanterią biblioteczną nabyły biblioteki: Bielsko-Biała, Chorzów, Cieszyn, Dąbrowa Górnicza, Lubliniec, Miasteczko Śl., Piekary Śl., Rybnik, Siemianowice Śl., Wodzisław Śl., Wojkowice, Żory, Żywiec.

Sprzęt biurowy (kserokopiarki, urządzenia wielofunkcyjne, bindownice, laminatory, gilotyny, niszczarki, cyfrowe centrale telefoniczne, telefaxy itp.) zostały zakupione do bibliotek: Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Lubliniec, Tarnowskie Góry, Żory.

Sprzęt AGD ( odkurzacze, lodówki, pralki, klimatyzatory, wentylatory, grzejniki, drabiny, wieszaki, lustra do obserwacji czytelników jak również: kosze do selektywnej zbiórki odpadów i gofrownice) wzbogacił biblioteki: Bielsko-Biała, Czeladź, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Racibórz, Siemianowice Śl., Zabrze.

Dla czytelników niepełnosprawnych urządzenia ułatwiające korzystanie z usług biblioteki zakupiły:

  • Książnica Beskidzka w Bielsku-Białej: urządzenia Czytak Plus (4 szt.) do odtwarzania książek w zapisie cyfrowym,

  • Miejska Biblioteka Publiczna w Katowicach: transportery schodowe, tzw. schodołazy (2 szt.).

Biblioteki miejsko-gminne

Sprzęt komputerowy (zestawy komputerowe, serwery, laptopy i in.) oraz sprzęt peryferyjny i sieciowy (drukarki, nagrywarki, skanery, czytniki kodów kreskowych, UPSy itp.) zakupiły biblioteki: Czechowice-Dziedzice, Krzepice, Kuźnia Raciborska, Łazy, Pszczyna, Skoczów, Strumień, Wilamowice.

Sprzęt multimedialny (zestawy audiowizualne, systemy nagłaśniające, systemy prezentacji obrazów, rzutniki multimedialne, kino domowe, DVD, telewizory LCD, mikrofony, kamery oraz aparaty cyfrowe itp.) wzbogacił zasoby biblioteki w Strumieniu.

Meble biblioteczne, biurowe, ogrodowe wraz z galanterią biblioteczną nabyły biblioteki: Czechowice-Dziedzice, Kłobuck, Krzepice, Kuźnia Raciborska, Łazy, Pszczyna, Wilamowice, Woźniki.

Sprzęt biurowy (kserokopiarki, urządzenia wielofunkcyjne, bindownice, laminatory, gilotyny, niszczarki, cyfrowe centrale telefoniczne, telefaxy itp.) zostały zakupione do bibliotek: Czechowice-Dziedzice, Czerwionka-Leszczyny, Kłobuck, Kuźnia Raciborska, Wilamowice.

Sprzęt AGD ( odkurzacze, lodówki, pralki, klimatyzatory, wentylatory, grzejniki, czajniki, zmywarki do naczyń itp.) wzbogacił biblioteki: Czechowice-Dziedzice, Krzepice, Kuźnia Raciborska, Strumień.

Biblioteki gminne

Sprzęt komputerowy (zestawy komputerowe, serwery, laptopy i in.) oraz sprzęt peryferyjny i sieciowy (drukarki, nagrywarki, skanery, czytniki kodów kreskowych, UPSy itp.) zakupiły biblioteki: Bestwina, Brenna, Chybie, Gilowice, Godów, Hażlach, Kochanowice, Kozy, Kroczyce, Kruszyna, Mszana, Poczesna, Przystajń, Rędziny, Świerklany, Wyry, Zbrosławice.

Sprzęt multimedialny (zestawy audiowizualne, systemy nagłaśniające, systemy prezentacji obrazów, rzutniki multimedialne, kino domowe, DVD, telewizory LCD, mikrofony, kamery oraz aparaty cyfrowe itp.) wzbogacił zasoby bibliotek: Brenna, Czernichów, Istebna, Janów, Łodygowice, Psary.

Meble biblioteczne, biurowe, ogrodowe wraz z galanterią biblioteczną nabyły biblioteki: Bestwina, Bobrowniki, Brenna, Buczkowice, Chełm Śl., Gierałtowice, Hażlach, Jeleśnia, Kłomnice, Kobiór, Kochanowice, Konopiska, Kornowac, Mierzęcice, Poczesna, Psary, Suszec, Świerklaniec, Świnna, Wilkowice, Zbrosławice.

Sprzęt biurowy (kserokopiarki, urządzenia wielofunkcyjne, bindownice, laminatory, gilotyny, niszczarki, cyfrowe centrale telefoniczne, telefaxy itp.) zostały zakupione do bibliotek: Bestwina, Hażlach, Kobiór, Krzyżanowice, Mszana, Porąbka, Przystajń, Rędziny, Świerklany.

Sprzęt AGD ( odkurzacze, lodówki, pralki, grzejniki, drabiny itp.) wzbogacił biblioteki: Przystajń, Wilkowice.

Do budynku, w którym ma swoją siedzibę Gminna Biblioteka Publiczna w Psarach, Urząd Gminy zakupił transporter schodowy, tzw. schodołaz, ułatwiający dostanie się na wyższe kondygnacje osobom na wózkach inwalidzkich. Zakupu dokonano przede wszystkim dla funkcjonującego w budynku ośrodka zdrowia, ale niepełnosprawni czytelnicy GBP również mogą z niego korzystać.



Stopka Biblioteka Śląska