Biblioteka Śląska > Sprawozdania > 2011 > 4. Komputeryzacja bibliotek

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI BIBLIOTEK PUBLICZNYCH
WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO W 2011 R.

4.1. Dane liczbowe dotyczące komputeryzacji bibliotek samorządowych w województwie śląskim

Liczba bibliotek skomputeryzowanych: (posiadających sprzęt komputerowy, niezależnie od stopnia zaawansowania komputeryzacji)
	169 (wszystkich placówek 727)
w tym:
Biblioteka Śląska	1
Powiatowa Biblioteka Publiczna Gliwice	1
biblioteki miejskie	49 (wszystkich placówek 379)
biblioteki miejsko-gminne	22 (wszystkich placówek 89)
biblioteki gminne	96 (wszystkich placówek 257)
Liczba placówek posiadających system biblioteczny:
	142 (wszystkich placówek 389)
w tym:
Biblioteka Śląska	1
Powiatowa Biblioteka Publiczna Gliwice	1
biblioteki miejskie	48 (wszystkich placówek 234)
biblioteki miejsko-gminne	15 (wszystkich placówek 20)
biblioteki gminne	77 (wszystkich placówek 133)
Systemy biblioteczne
SOWA	50 (wszystkich placówek 106)
LIBRA	44 (wszystkich placówek 67)
MAK	25 (wszystkich placówek 56)
PROLIB	14 (wszystkich placówek 109)
PATRON	7 (wszystkich placówek 25)
Inne:
BIBLIOTEKA	0 (wszystkich placówek: 4 – filie biblioteczne)
MOL	0 (wszystkich placówek: 1 – filia biblioteczna)
CLAVIUS	1 (wszystkich placówek 1)
MAK+	2 (wszystkich placówek 2)
MATEUSZ	2 (wszystkich placówek 19)
w tym:
PROLIB	Biblioteka Śląska
PATRON	Powiatowa Biblioteka Publiczna Gliwice
Biblioteki miejskie:
SOWA	18 (wszystkich placówek 55)
PROLIB	12 (wszystkich placówek 107)
MAK	9 (wszystkich placówek 27)
LIBRA	5 (wszystkich placówek 9)
PATRON	4 (wszystkich placówek 22)
MATEUSZ	2 (wszystkich placówek 19)
Biblioteki miejsko-gminne:
SOWA	6 (wszystkich placówek 6)
LIBRA	5 (wszystkich placówek 5)
MAK	3 (wszystkich placówek 8)
PROLIB	1 (wszystkich placówek 1)
Biblioteki gminne:
LIBRA	34 (wszystkich placówek 53)
MAK	13 (wszystkich placówek 21)
SOWA	26 (wszystkich placówek 45)
PATRON	2 (wszystkich placówek 2)
BIBLIOTEKA	0 (wszystkich placówek 4 – filie biblioteczne)
MOL	0 (wszystkich placówek 1 – filia biblioteczna)
CLAVIUS	1 (wszystkich placówek 1)
MAK+	2 (wszystkich placówek 2)

W roku 2011, podobnie jak w roku poprzednim, wszystkie biblioteki w województwie śląskim (169 jednostek) posiadały sprzęt komputerowy. Liczba skomputeryzowanych placówek bibliotecznych na koniec roku 2011 wyniosła 727 - o 50 placówek więcej niż w roku 2010. 88 filii bibliotecznych nie zostało jeszcze wyposażonych w sprzęt komputerowy - jest to 11% sieci bibliotek publicznych województwa śląskiego.

Komputeryzacja bibliotek w układzie według powiatów
powiaty ziemskie

Powiat	Liczba wszystkich placówek bibliotecznych	Liczba placówek skompu-teryzowanych	Liczba placówek posiadających system biblioteczny	Liczba placówek z dostępem do Internetu
będziński	36	33	14	33
bielski	39	39	23	39
bieruńsko-lędziński	8	8	8	8
cieszyński	33	32	28	29
częstochowski	41	38	12	38
gliwicki	25	22	16	22
kłobucki	24	20	6	17
lubliniecki	29	21	3	21
mikołowski	20	20	13	18
myszkowski	15	8	4	10
pszczyński	32	32	13	32
raciborski	32	29	7	26
rybnicki	20	10	6	10
tarnogórski	33	30	11	30
wodzisławski	34	27	15	28
zawierciański	38	34	9	33
żywiecki	42	38	20	33

Skomputeryzowane placówki biblioteczne w powiatach ziemskich
(udział procentowy)

powiaty grodzkie

Powiat (Miasto)	Liczba wszystkich placówek bibliotecznych	Liczba placówek skompu-teryzowanych	Liczba placówek posiadających system biblioteczny	Liczba placówek z dostępem do Internetu
Bielsko-Biała	18	18	16	18
Bytom	12	11	3	4
Chorzów	11	11	11	11
Częstochowa	25	15	1	15
Dąbrowa Górnicza	18	17	17	17
Gliwice	21	20	20	20
Jastrzębie- Zdrój	13	13	13	13
Jaworzno	17	17	17	17
Katowice	36	34	18	34
Mysłowice	10	9	2	7
Piekary Śląskie	9	9	2	9
Ruda Śląska	15	15	5	15
Rybnik	22	12	2	12
Siemianowice Śląskie	11	10	1	10
Sosnowiec	22	21	21	21
Świętochłowice	6	5	1	5
Tychy	16	16	1	16
Zabrze	22	21	21	21
Żory	8	8	8	8

Skomputeryzowane placówki biblioteczne w powiatach grodzkich
(udział procentowy)

4.2. Wykorzystanie komputera do prac bibliotecznych

Bibliotek samorządowych w województwie śląskim posiadających system biblioteczny było w 2011 roku 142 (wszystkich placówek 389). W porównaniu z rokiem poprzednim liczba ta wzrosła o 9 bibliotek (43 placówki). System biblioteczny posiada Biblioteka Śląska (biblioteka szczebla wojewódzkiego), Powiatowa Biblioteka Publiczna w Gliwicach (biblioteka pełniąca zadania wyłącznie biblioteki powiatowej), 48 bibliotek miejskich (234 placówki), 15 bibliotek miejsko-gminnych (20 placówek) i 77 bibliotek gminnych (133 placówki). Najczęściej wykorzystywane systemy to SOWA (50 bibliotek, 106 placówek), LIBRA (44 biblioteki, 67 placówek), MAK (25 bibliotek, 56 placówek) i PROLIB (14 bibliotek, 109 placówek). 41 bibliotek (206 placówek) prowadziło w 2011 roku komputerową rejestrację wypożyczeń.

25 bibliotek samorządowych w województwie śląskim (Biblioteka Śląska, Powiatowa Biblioteka Publiczna w Gliwicach, 18 bibliotek miejskich, 2 miejsko-gminne i 3 gminne) przygotowuje bibliografię regionalną w sposób zautomatyzowany. Do prac nad bibliografią regionalną stosowane są systemy: SOWA i SOWA 2 (10 bibliotek), PROMAX (3 biblioteki), MAK (3 biblioteki), PATRON i PATRON 2 (3 biblioteki), PROLIB (2 biblioteki), LIBRA (2 biblioteki). 2 biblioteki wykorzystują do prac bibliograficznych edytor tekstu, MS Word.

Placówki z programem bibliotecznym w powiatach ziemskich
(udział procentowy)

Placówki z programem bibliotecznym w powiatach grodzkich
(udział procentowy)

Systemy biblioteczne w bibliotekach samorządowych województwa śląskiego

PROLIB (Max Elektronik S.A., Zielona Góra)

biblioteka wojewódzka	biblioteki miejskie	biblioteka miejsko-gminna
Biblioteka Śląska	MBP Bytom MBP Czeladź MBP Gliwice MBP Jastrzębie-Zdrój MBP Katowice MBP Mikołów MBP Ruda Śląska PiMBP Rybnik MBP Sosnowiec MBP Tarnowskie Góry MBP Tychy MBP Zabrze	MBP Czechowice-Dziedzice

SOWA (Sokrates-software, Poznań)

biblioteki miejskie	biblioteki miejsko-gminne	biblioteki gminne
MBP Będzin MBP Bieruń MBP Chorzów BP Częstochowa BM Imielin MBP Jaworzno MBP Lędziny M-PBP Lubliniec MBP Mysłowice MiPBP Myszków BP Pszów MOK, MBP Radlin MBP Sławków MOKPI, MBP Szczyrk MBP Świętochłowice MiPBP Wodzisław Śląski MBP Wojkowice MBP Żory	BM Blachownia BPG Kłobuck MBP Kuźnia Raciborska M-GBP Siewierz GBP Wilamowice MiGBP Żarki	GBP Bestwina GBP Bojszowy GBP Buczkowice GBP Chełm Śląski GBP Herby GBP Janów GBP Jasienica GBP Jeleśnia GBP Kłomnice GBP Kochanowice GBP Konopiska GBP Kozy GBP Kruszyna GBP Lelów GOK Miedźno GBP Mierzęcice GOK, GBP Mykanów BP Niegowa GBP Poczesna GBP Poraj GBP Porąbka GBP Przyrów GBP Psary GOK, GB Rędziny GBP Świerklaniec GBP Wilkowice

MAK (Biblioteka Narodowa, Warszawa)

biblioteki miejskie	biblioteki miejsko-gminne	biblioteki gminne
MiPBP Będzin BM Cieszyn MBP Dąbrowa Górnicza MBP Kalety MBP Miasteczko Śląskie MBP Mikołów MBP Radzionków MBP Ustroń MBP Wisła MiPBP Zawiercie	BPMiG Łazy BP Skoczów MBP Strumień	GBP Brenna GBP Chybie GBP Dębowiec GBP Goleszów GBP Hażlach GOK, BP Istebna GBP Kroczyce GBP Krupski Młyn BiOKG Ożarowice GOK, GBP Tworóg GBP Zbrosławice GBP Zebrzydowice GBP Żarnowiec

LIBRA (Mol Sp. z o.o., Gdynia)

biblioteki miejskie	biblioteki miejsko-gminne	biblioteki gminne
PiMBP Łaziska Górne MBP Orzesze MBP Pyskowice BPM Rydułtowy ŻBS Żywiec	BP Czerwionka-Leszczyny GBP Krzepice M-PBP Pszczyna M-GBP Sośnicowice CK, BP Toszek	GOK, GBP Bobrowniki GBP Czernichów GBP Gaszowice GBP Gierałtowice GBP Gilowice GBP Goczałkowice-Zdrój GBP Godów GBP Gorzyce GBP Jaworze GBP Jejkowice GBP Kobiór GBP Koszarawa GBP Lipie GBP Lipowa GBP Lubomia GBP Lyski GBP Łękawica GBP Łodygowice GBP Marklowice GBP Miedźna GBP Mszana GBP Opatów GBP Panki GBP Pawłowice GBP Przystajń GBP Radziechowy-Wieprz GBP Rajcza GBP Suszec GBP Świerklany GBP Świnna GBP Ujsoły OPG, GBP Węgierska Górka GBP Wielowieś GBP Wyry

PATRON (Mol Sp. z o.o., Gdynia)

biblioteka powiatowa	biblioteki miejskie	biblioteki miejsko-gminne	biblioteki gminne
PBP Gliwice	KB Bielsko-Biała CK, MBP Knurów MiPBP Racibórz MBP Siemianowice Śląskie	-	GBP Nędza GBP Pietrowice Wielkie

Pozostałe systemy biblioteczne

system biblioteczny	nazwa placówki	rodzaj placówki bibliotecznej
Biblioteka (program autorski)	GBP Gorzyce	filia biblioteki gminnej
CLAVIUS	GBP Krzyżanowice	biblioteka gminna
MAK+	GBP Ornontowice GBP Pilchowice	biblioteki gminne
MATEUSZ	MBP Dąbrowa Górnicza	biblioteka miejska i filie biblioteki miejskiej
MOL	GBP Lipowa Filia w Twardorzeczce	filia biblioteki gminnej

Systemy biblioteczne (udział procentowy)
Biblioteki

Systemy biblioteczne (udział procentowy)
Placówki

4.3. Internet w bibliotekach

Liczba bibliotek z dostępem do Internetu:
	169 (wszystkich placówek 703)
w tym:
Biblioteka Śląska	1
Powiatowa Biblioteka Publiczna Gliwice	1
biblioteki miejskie	49 (wszystkich placówek 369)
biblioteki miejsko-gminne	22 (wszystkich placówek 86)
biblioteki gminne	96 (wszystkich placówek 246)
Liczba placówek udostępniających Internet czytelnikom:
	166 (wszystkich placówek 675)
w tym:
Biblioteka Śląska	1
biblioteki miejskie	49 (wszystkich placówek 352)
biblioteki miejsko-gminne	22 (wszystkich placówek 86)
biblioteki gminne	94 (wszystkich placówek 239)

Placówki z dostępem do Internetu w powiatach ziemskich (udział procentowy)

Placówki z dostępem do Internetu w powiatach grodzkich (udział procentowy)

Wykorzystanie Internetu w pracy biblioteki

Wszystkie biblioteki samorządowe w województwie śląskim (169 jednostek) posiadały w 2011 roku dostęp do Internetu. Liczba podłączonych do Internetu placówek bibliotecznych na koniec roku 2011 wynosiła 703. W porównaniu z rokiem poprzednim nastąpił wzrost o 59 placówek. W 2011 roku dostępu do Internetu nie posiadało 112 placówek (filii bibliotecznych), co stanowi 14% sieci bibliotek samorządowych w województwie śląskim. 167 bibliotek (676 placówek) udostępniało Internet czytelnikom.

89 bibliotek prowadziło w roku 2011 własne strony internetowe: Biblioteka Śląska, Powiatowa Biblioteka Publiczna w Gliwicach, 40 bibliotek miejskich, 6 bibliotek miejsko-gminnych i 41 bibliotek gminnych. Ponadto wiele bibliotek nieposiadających własnych stron internetowych zamieszczało na stronach innych instytucji swoje dane teleadresowe, a także informacje na temat struktury organizacyjnej, księgozbiorów, usług i prowadzonej działalności. 57 bibliotek udostępniało w Internecie katalog własnych zbiorów: Biblioteka Śląska, Powiatowa Biblioteka Publiczna w Gliwicach, 32 biblioteki miejskie, 4 biblioteki miejsko-gminne i 19 bibliotek gminnych.

Źródła finansowania w zakresie komputeryzacji

W 2011 roku do najczęściej wymienianych źródeł finansowania zalicza się przede wszystkim środki własne bibliotek oraz dotacje celowe. Poza tym wymienić można dary, dotacje starostw powiatowych oraz dofinansowanie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W przypadku niektórych bibliotek dużą część wydatków związanych z udostępnianiem Internetu, w tym także z opłatami abonamentowymi, pokryły środki pozyskane z Fundacji Orange. W ramach kolejnej rundy Programu Rozwoju Bibliotek grupa bibliotek otrzymała sprzęt komputerowy (komputery, urządzenia wielofunkcyjne, rzutniki itd.), bibliotekarze zaś mieli możliwość uczestniczenia w kursie z zakresu technologii komunikacyjnych i informatycznych. Wszystkie biblioteki, które pozyskały sprzęt w ramach PRB, otrzymały od firmy Microsoft oprogramowanie, a dla bibliotek nieuczestniczących w programie pojawiła się możliwość dokupienia oprogramowania na preferencyjnych warunkach. Środki otrzymane w ramach projektu Aktywna Biblioteka, realizowanego przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce, zostały przez niektóre biblioteki przeznaczone m.in. na sprawy związane z komputeryzacją. W 2011 roku realizowane były ponadto projekty unijne, w tym przez Bibliotekę Miejską w Cieszynie - "Stworzenie sieci publicznego dostępu do Internetu" w ramach "Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013". Dofinansowanie z Unii Europejskiej otrzymała też częstochowska Biblioteka Publiczna w celu realizowania projektu pod nazwą "Stworzenie systemu i punktów e-informacji kulturalnej w sieci bibliotek publicznych w Częstochowie". Gminna Biblioteka Publiczna w Koszęcinie w ramach Małych Projektów zakupiła z kolei sprzęt komputerowy, który następnie został podłączony do Internetu.