Biblioteka Śląska > Sprawozdania > 2012 > 4. Komputeryzacja bibliotek

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI BIBLIOTEK PUBLICZNYCH
WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO W 2012 R.

4.1. Dane liczbowe dotyczące komputeryzacji bibliotek samorządowych w województwie śląskim

Liczba bibliotek skomputeryzowanych: (posiadających sprzęt komputerowy, niezależnie od stopnia zaawansowania komputeryzacji)
	169 (wszystkich placówek 736)
w tym:
Biblioteka Śląska	1
Powiatowa Biblioteka Publiczna Gliwice	1
biblioteki miejskie	49 (wszystkich placówek 387)
biblioteki miejsko-gminne	22 (wszystkich placówek 87)
biblioteki gminne	96 (wszystkich placówek 260)
Liczba placówek posiadających system biblioteczny:
	148 (wszystkich placówek 442)
w tym:
Biblioteka Śląska	1
Powiatowa Biblioteka Publiczna Gliwice	1
biblioteki miejskie	49 (wszystkich placówek 268)
biblioteki miejsko-gminne	17 (wszystkich placówek 22)
biblioteki gminne	80 (wszystkich placówek 150)
Systemy biblioteczne
SOWA	61 (wszystkich placówek 139)
LIBRA	43 (wszystkich placówek 73)
MATEUSZ	15 (wszystkich placówek 57)
PROLIB	14 (wszystkich placówek 121)
PATRON	7 (wszystkich placówek 29)
MAK	7 (wszystkich placówek 16)
Inne:
BIBLIOTEKA	0 (wszystkich placówek: 4 – filie biblioteczne)
MOL	0 (wszystkich placówek: 1 – filia biblioteczna)
CLAVIUS	1 (wszystkich placówek 1)
MAK+	2 (wszystkich placówek 5)
Biblioteki miejskie:
SOWA	20 (wszystkich placówek 70)
PROLIB	12 (wszystkich placówek 119)
MATEUSZ	5 (wszystkich placówek 34)
MAK	5 (wszystkich placówek 14)
LIBRA	5 (wszystkich placówek 9)
PATRON	4 (wszystkich placówek 26)
Biblioteki miejsko-gminne:
SOWA	9 (wszystkich placówek 9)
LIBRA	5 (wszystkich placówek 5)
PROLIB	1 (wszystkich placówek 1)
MATEUSZ	2 (wszystkich placówek 7)
Biblioteki gminne:
LIBRA	33 (wszystkich placówek 59)
SOWA	32 (wszystkich placówek 60)
MATEUSZ	8 (wszystkich placówek 16)
MAK	2 (wszystkich placówek 2)
PATRON	2 (wszystkich placówek 2)
BIBLIOTEKA	0 (wszystkich placówek 4 – filie biblioteczne)
MOL	0 (wszystkich placówek 1 – filia biblioteczna)
CLAVIUS	1 (wszystkich placówek 1)
MAK+	2 (wszystkich placówek 5)

W roku 2012, podobnie jak w roku poprzednim, wszystkie biblioteki w województwie śląskim (169 jednostek) posiadały sprzęt komputerowy. Liczba skomputeryzowanych placówek bibliotecznych na koniec roku 2012 wyniosła 736 - o 9 placówek więcej niż w roku 2011. 69 filii bibliotecznych nie zostało jeszcze wyposażonych w sprzęt komputerowy - jest to 9% sieci bibliotek publicznych województwa śląskiego.

Komputeryzacja bibliotek w układzie według powiatów
powiaty ziemskie

Powiat	Liczba wszystkich placówek bibliotecznych	Liczba placówek skompu-teryzowanych	Liczba placówek posiadających system biblioteczny	Liczba placówek z dostępem do Internetu
będziński	36	33	22	34
bielski	38	38	25	38
bieruńsko-lędziński	8	8	8	8
cieszyński	32	30	30	29
częstochowski	41	39	12	38
gliwicki	22	22	21	22
kłobucki	24	20	7	20
lubliniecki	29	22	3	22
mikołowski	20	20	14	18
myszkowski	15	11	4	11
pszczyński	32	32	15	32
raciborski	32	30	7	30
rybnicki	20	10	10	10
tarnogórski	33	30	11	30
wodzisławski	34	28	17	28
zawierciański	37	33	15	33
żywiecki	42	38	18	33

Skomputeryzowane placówki biblioteczne w powiatach ziemskich
(udział procentowy)

powiaty grodzkie

Powiat (Miasto)	Liczba wszystkich placówek bibliotecznych	Liczba placówek skompu-teryzowanych	Liczba placówek posiadających system biblioteczny	Liczba placówek z dostępem do Internetu
Bielsko-Biała	18	18	18	18
Bytom	11	10	6	6
Chorzów	11	11	11	11
Częstochowa	24	21	1	21
Dąbrowa Górnicza	18	17	17	17
Gliwice	21	20	20	20
Jastrzębie-Zdrój	14	14	14	14
Jaworzno	17	17	17	17
Katowice	36	34	24	34
Mysłowice	10	9	2	7
Piekary Śląskie	9	9	9	9
Ruda Śląska	13	13	6	13
Rybnik	21	15	3	15
Siemianowice Śląskie	11	10	1	10
Sosnowiec	22	21	21	21
Świętochłowice	6	6	1	6
Tychy	16	16	1	16
Zabrze	22	21	21	21
Żory	8	8	8	8

Skomputeryzowane placówki biblioteczne w powiatach grodzkich
(udział procentowy)

4.2. Wykorzystanie komputera do prac bibliotecznych

Bibliotek samorządowych w województwie śląskim posiadających system biblioteczny było w 2012 roku 148 (wszystkich placówek 442). W porównaniu z rokiem poprzednim liczba ta wzrosła o 6 bibliotek (53 placówki). System biblioteczny posiada Biblioteka Śląska (biblioteka szczebla wojewódzkiego), Powiatowa Biblioteka Publiczna w Gliwicach, 49 bibliotek miejskich (268 placówek), 17 bibliotek miejsko-gminnych (22 placówki) i 80 bibliotek gminnych (150 placówek). Najczęściej wykorzystywane systemy to SOWA (61 bibliotek, 139 placówek), LIBRA (43 biblioteki, 73 placówki), MATEUSZ (15 bibliotek, 57 placówek), PROLIB (14 bibliotek, 121 placówek). 47 bibliotek (235 placówek) prowadziło w 2012 roku komputerową rejestrację wypożyczeń.

26 bibliotek samorządowych w województwie śląskim (Biblioteka Śląska, Powiatowa Biblioteka Publiczna w Gliwicach, 19 bibliotek miejskich, 2 miejsko-gminne i 3 gminne) przygotowują bibliografię regionalną w sposób zautomatyzowany. Do prac nad bibliografią regionalną stosowane są systemy SOWA (10 bibliotek), PROMAX (3 biblioteki), MAK (2 biblioteki), PATRON (3 biblioteki), PROLIB (3 biblioteki), LIBRA (2 biblioteki). 2 biblioteki wykorzystują do prac bibliograficznych edytor tekstu MS Word, a 1 biblioteka używa w tym celu systemu MATEUSZ.

Placówki z programem bibliotecznym w powiatach ziemskich
(udział procentowy)

Placówki z programem bibliotecznym w powiatach grodzkich
(udział procentowy)

Systemy biblioteczne w bibliotekach samorządowych województwa śląskiego

PROLIB (Max Elektronik S.A., Zielona Góra)

biblioteka wojewódzka	biblioteki miejskie	biblioteka miejsko-gminna
Biblioteka Śląska	MBP Bytom MBP Czeladź MBP Gliwice MBP Jastrzębie-Zdrój MBP Katowice MBP Mikołów MBP Ruda Śląska PiMBP Rybnik MBP Sosnowiec MBP Tarnowskie Góry MBP Tychy MBP Zabrze	MBP Czechowice-Dziedzice

SOWA (Sokrates-software, Poznań)

biblioteki miejskie	biblioteki miejsko-gminne	biblioteki gminne
MBP Będzin MBP Bieruń MBP Chorzów BP Częstochowa BM Imielin MBP Jaworzno MBP Lędziny M-PBP Lubliniec MBP Mysłowice MiPBP Myszków MBP Poręba BP Pszów MBP Radlin MBP Radzionków MBP Sławków MOKPI, MBP Szczyrk MBP Świętochłowice MiPBP Wodzisław Śląski MBP Wojkowice MiPBP Zawiercie MBP Żory	BM Blachownia BPG Kłobuck MBP Kuźnia Raciborska BPMiG Łazy MGBP Ogrodzieniec MGBP Pilica M-GBP Siewierz GBP Wilamowice MiGBP Żarki	GBP Bestwina GBP Bojszowy GBP Buczkowice GBP Chełm Śląski GBP Herby GBP Irządze GBP Janów GBP Jasienica GBP Jeleśnia GBP Kłomnice GBP Kochanowice GBP Konopiska GBP Kozy GBP Kroczyce GBP Kruszyna GBP Lelów GOK Miedźno GBP Mierzęcice GOK, GBP Mykanów BP Niegowa GBP Poczesna GBP Poraj GBP Porąbka GBP Przyrów GBP Psary GOK, GB Rędziny GBP Rudziniec GBP Świerklaniec GOK, GBP Tworóg GBP Wilkowice GBP Włodowice GBP Zbrosławice

MAK (Biblioteka Narodowa, Warszawa)

biblioteki miejskie	biblioteki gminne
MiPBP Będzin MBP Dąbrowa Górnicza MBP Kalety MBP Miasteczko Śląskie MBP Mikołów MBP Radzionków	GBP Krupski Młyn BiOKG Ożarowice

LIBRA (Mol Sp. z o.o., Gdynia)

biblioteki miejskie	biblioteki miejsko-gminne	biblioteki gminne
PiMBP Łaziska Górne MBP Orzesze MBP Pyskowice BPM Rydułtowy ŻBS Żywiec	BP Czerwionka-Leszczyny GBP Krzepice M-PBP Pszczyna M-GBP Sośnicowice CK, BP Toszek	GOK, GBP Bobrowniki GBP Czernichów GBP Gaszowice GBP Gierałtowice GBP Gilowice GBP Goczałkowice-Zdrój GBP Godów GBP Gorzyce GBP Jejkowice GBP Kobiór GBP Koszarawa GBP Lipie GBP Lipowa GBO Lubomia GBP Lyski GBP Łękawica GBP Łodygowice GBP Marklowice GBP Miedźna GBP Mszana GBP Opatów GBP Panki GBP Pawłowice GBP Przystajń GBP Radziechowy-Wieprz GBP Rajcza GBP Suszec GBP Świerklany GBP Świnna GBP Ujsoły OPG, GBP Węgierska Górka GBP Wielowieś GBP Wyry

PATRON (Mol Sp. z o.o., Gdynia)

biblioteka powiatowa	biblioteki miejskie	biblioteki miejsko-gminne	biblioteki gminne
PBP Gliwice	KB Bielsko-Biała CK, MBP Knurów MiPBP Racibórz MBP Siemianowice Śląskie	-	GBP Nędza GBP Pietrowice Wielkie

MATEUSZ

biblioteki miejskie	biblioteki miejsko-gminne	biblioteki gminne
BM Cieszyn MBP Dąbrowa Górnicza MBP Piekary Śląskie MBP Ustroń MBP Wisła	BP Skoczów MBP Strumień	GBP Brenna GBP Chybie GBP Dębowiec GBP Goleszów GBP Hażlach GOKPINTiBP Istebna GBP Jaworze GBP Zebrzydowice

Pozostałe systemy biblioteczne

system biblioteczny	nazwa placówki	rodzaj placówki bibliotecznej
Biblioteka (program autorski)	GBP Gorzyce	filia biblioteki gminnej
CLAVIUS	GBP Krzyżanowice	biblioteka gminna
MAK+	GBP Ornontowice GBP Pilchowice	biblioteki gminne
MOL	GBP Lipowa Filia w Twardorzeczce	filia biblioteki gminnej

Systemy biblioteczne (udział procentowy)
Biblioteki

Systemy biblioteczne (udział procentowy)
Placówki

4.3. Internet w bibliotekach

Liczba bibliotek z dostępem do Internetu:
	169 (wszystkich placówek 719)
w tym:
Biblioteka Śląska	1
Powiatowa Biblioteka Publiczna Gliwice	1
biblioteki miejskie	49 (wszystkich placówek 379)
biblioteki miejsko-gminne	22 (wszystkich placówek 86)
biblioteki gminne	96 (wszystkich placówek 252)
Liczba placówek udostępniających Internet czytelnikom:
	169 (wszystkich placówek 690)
w tym:
Biblioteka Śląska	1
biblioteki miejskie	49 (wszystkich placówek 357)
biblioteki miejsko-gminne	22 (wszystkich placówek 86)
biblioteki gminne	96 (wszystkich placówek 245)

Placówki z dostępem do Internetu w powiatach ziemskich (udział procentowy)

Placówki z dostępem do Internetu w powiatach grodzkich (udział procentowy)

Wykorzystanie Internetu w pracy biblioteki

Wszystkie biblioteki samorządowe w województwie śląskim (169 jednostek) posiadały w 2012 roku dostęp do Internetu. Liczba podłączonych do Internetu placówek bibliotecznych na koniec roku 2012 wynosiła 720. W porównaniu z rokiem poprzednim nastąpił wzrost o 17 placówek. W 2012 roku dostępu do Internetu nie posiadało 85 placówek (filii bibliotecznych), co stanowi 10% sieci bibliotek samorządowych w województwie śląskim. 169 bibliotek (690 placówek) udostępniało Internet czytelnikom.

100 bibliotek prowadziło w roku 2012 własne strony internetowe: Biblioteka Śląska, Powiatowa Biblioteka Publiczna w Gliwicach, 42 biblioteki miejskie, 11 bibliotek miejsko-gminnych i 45 bibliotek gminnych. Duża część bibliotek nieposiadających własnych stron internetowych zamieszczała na stronach innych instytucji lub gmin swoje dane teleadresowe, a także informacje na temat struktury organizacyjnej, księgozbiorów, usług, a nawet informacje bieżące. Coraz więcej bibliotek informuje o swojej działalności na portalach społecznościowych lub blogach. 72 biblioteki udostępniały w Internecie katalog własnych zbiorów: Biblioteka Śląska, Powiatowa Biblioteka Publiczna w Gliwicach, 35 bibliotek miejskich, 5 bibliotek miejsko-gminnych i 30 bibliotek gminnych.

Źródła finansowania w zakresie komputeryzacji

Do najczęściej wymienianych źródeł finansowania komputeryzacji bibliotek samorządowych w 2012 roku zalicza się głównie środki własne bibliotek oraz dotacje celowe. Wymienić można również dofinansowanie ze strony starostw powiatowych, dary, środki pozyskane od sponsorów oraz dotacje Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W 2012 roku część bibliotek uczestniczyła w programie Instytutu Książki pn. „Kraszewski. Komputery dla bibliotek”, którego celem było wyposażenie ich w sprzęt komputerowy, umożliwiający użytkownikom korzystanie z Internetu, a bibliotekarzom katalogowanie zbiorów i udostępnianie ich on-line. Wydatki związane z udostępnianiem Internetu w niektórych bibliotekach były pokrywane ze środków pozyskanych z Fundacji Orange. W 2012 roku nadal trwała druga runda Programu Rozwoju Bibliotek, którego celem jest doposażenie bibliotek w sprzęt komputerowy i podniesienie kompetencji bibliotekarzy. W ubiegłym roku w ramach PRB pracownicy bibliotek rozwijali swoje umiejętności, uczestnicząc w szkoleniach. Finansowanie komputeryzacji bibliotek odbywało się ponadto w ramach różnych projektów, takich jak np. „Stworzenie systemu i punktów e-informacji kulturalnej w sieci miejskich bibliotek publicznych w Częstochowie”, „Dogonić XXI wiek - Zintegrowany System Obsługi Bibliotecznej w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Piekarach Śląskich”, „Bezpłatny Internet dla mieszkańców gminy Sławków - przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu”.