Biblioteka ŒŚląska > Sprawozdania > 2014 > 5. Kadra

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚŒCI BIBLIOTEK PUBLICZNYCH
WOJEWÓDZTWA ŒŚLĄSKIEGO W 2014 R.

5.1. Struktura zatrudnienia

W bibliotekach samorządowych województwa śląskiego w 2014 roku zatrudnionych było ogółem 3.119 pracowników (razem z Powiatową Biblioteką Publiczną w Gliwicach i Biblioteką Śląską).

Stan zatrudnienia podaje poniższa tabela:

Grupa pracowników		Ogółem	Etaty przeliczeniowe	w tym
				pełnozatrudnieni	ryczałty
merytorycznych		2 176	2 004,05	1 767	409
administracyjnych		422	310,40	256	166
obsługi		521	372,68	224	297
Razem	2014	3 119	2 687,13	2 247	872
	2013	3 136	2 710,59	2 263	873

W stosunku do ogółu pracowników,	2014	2013
pracownicy merytoryczni stanowili –	69,8%	69,8%
pracownicy administracyjni stanowili –	13,5%	13,1%
pracownicy obsługi stanowili –	16,7%	17,1%

W podziale na kadrę bibliotek powiatów ziemskich i grodzkich oraz Powiatowej Biblioteki Publicznej w Gliwicach i Biblioteki Śląskiej zatrudnienie przedstawiało się następująco:

Powiaty ziemskie – ogółem 1.271 osób, w tym:

Grupa pracowników		Ogółem	Etaty przeliczeniowe	w tym		2014 %	2013 %
				pełno- zatrudnieni	ryczałty
merytorycznych		909	780,63	613	296	71,5	71,3
administracyjnych		179	82,31	43	136	14,1	13,8
obsługi		183	101,60	48	135	14,4	14,9
Razem	2014	1 271	964,54	704	567	100	100
	2013	1 264	963,41	698	566	100	100

Powiaty grodzkie - ogółem 1.611 osób, w tym:

Grupa pracowników		Ogółem	Etaty przeliczeniowe	w tym		2014 %	2013 %
				pełno- zatrudnieni	ryczałty
merytorycznych		1 112	1 069,87	1 003	109	69,1	69,3
administracyjnych		176	163,59	152	24	10,9	10,4
obsługi		323	256,58	162	161	20,0	20,3
Razem	2014	1 611	1 490,04	1 317	294	100	100
	2013	1 633	1 510,93	1 334	299	100	100

Powiatowa Biblioteka Publiczna w Gliwicach

Grupa pracowników		Ogółem	Etaty przeliczeniowe	w tym		2014 %	2013 %
				pełno- zatrudnieni	ryczałty
merytorycznych		2	2,00	2	0	66,7	66,7
administracyjnych		1	0,25	0	1	33,3	33,3
obsługi		0	0,00	0	0	0	0
Razem	2014	3	2,25	2	1	100	100
	2013	3	2,25	2	1	100	100

Biblioteka Śląska

Grupa pracowników		Ogółem	Etaty przeliczeniowe	w tym		2014 %	2013 %
				pełno- zatrudnieni	ryczałty
merytorycznych		153	151,55	149	4	65,4	65,7
administracyjnych		66	64,25	61	5	28,2	27,9
obsługi		15	14,50	14	1	6,4	6,4
Razem	2014	234	230,30	224	10	100	100
	2013	236	234,00	229	7	100	100

5.2. Kwalifikacje bibliotekarzy

Strukturę wykształcenia pracowników merytorycznych bibliotek samorządowych województwa śląskiego w 2014 roku ilustrują poniższe tabele:

Bibliotekarze etatowi

Grupa bibliotek	Wyższe bibliote- karskie	Wyższe inne	Wyższe zaw. licencjackie		Studium	Średnie bibliote- karskie	Średnie	Inne	Razem
			bibl.	inne
Biblioteki powiatów grodzkich	491 49,0%	91 9,1%	76 7,6%	9 0,9%	246 24,5%	27 2,7%	59 5,9%	4 0,3%	1.003
Biblioteki powiatów ziemskich	243 39,6%	76 12,4%	46 7,5%	8 1,3%	142 23,2%	21 3,4%	74 12,1%	3 0,5%	613
PBP w Gliwicach	2 100%	0 0%	0 0%	0 0%	0 0%	0 0 %	0 0%	0 0%	2
Biblioteka Śląska	44 29,5%	66 44,3%	2 1,4%	0 0%	5 3,4%	0 0%	26 17,4%	6 4,0%	149
Razem	780 44,2%	233 13,2%	124 7,0%	17 1,0%	393 22,2%	48 2,7%	159 9,0%	13 0,7%	1.767

Bibliotekarze zatrudnieni w niepełnym wymiarze czasu pracy

Grupa bibliotek	Wyższe bibliote- karskie	Wyższe inne	Wyższe zaw. licencjackie		Studium	Średnie bibliote- karskie	Średnie	Inne	Razem
			bibl.	inne
Biblioteki powiatów grodzkich	33 30,3%	16 14,7%	5 4,6%	1 0,9%	23 21,1%	2 1,8%	27 24,8%	2 1,8%	109
Biblioteki powiatów ziemskich	70 23,6%	56 18,9%	12 4,1%	5 1,7%	58 19,6%	3 1,0%	89 30,1%	3 1,0%	296
PBP w Gliwicach	0 0%	0 0%	0 0%	0 0%	0 0%	0 0%	0 0%	0 0%	0
Biblioteka Śląska	1 25,0%	3 75,0%	0 0%	0 0%	0 0%	0 0%	0 0%	0 0%	4
Razem	104 25,4%	75 18,3%	17 4,2%	6 1,5%	81 19,8%	5 1,2%	116 28,4%	5 1,2%	409

Razem bibliotekarze
(etatowi i niepełnozatrudnieni)

Grupa bibliotek	Wyższe bibliote- karskie	Wyższe inne	Wyższe zaw. licencjackie		Studium	Średnie bibliote- karskie	Średnie	Inne	Razem
			bibl.	inne
Biblioteki powiatów grodzkich	524 47,2%	107 9,6%	81 7,3%	10 0,9%	269 24,2%	29 2,6%	86 7,7%	6 0,5%	1.112
Biblioteki powiatów ziemskich	313 34,4%	132 14,5%	58 6,5%	13 1,4%	200 22,0%	24 2,6%	163 17,9%	6 0,7%	909
PBP w Gliwicach	2 100 %	0 0 %	0 0%	0 0%	0 0%	0 0%	0 0%	0 0%	2
Biblioteka Śląska	45 29,4%	69 45,1%	2 1,3%	0 0%	5 3,3%	0 0%	26 17,0%	6 3,9%	153
2013	867 39,6%	299 13,7%	135 6,2%	30 1,4%	490 22,4%	61 2,8%	290 13,2%	17 0,7%	2.189
2014	884 40,6%	308 14,2%	141 6,5%	23 1,1%	474 21,8%	53 2,4%	275 12,6%	18 0,8%	2.176

Struktura wykształcenia pracowników merytorycznych
(etatowi i niepełnozatrudnieni)

5.3. Ocena stanu zatrudnienia i wynagradzania pracowników bibliotek

W 2014 roku zatrudnienie w bibliotekach publicznych wyniosło 3 119 osób, z tego 2247 (72%) w pełnym wymiarze czasu pracy. Łączny wymiar zatrudnienia wyniósł 2687,13 etatu przeliczeniowego. Liczba pracowników zmniejszyła się o 17 osób, a liczba etatów przeliczeniowych zmniejszyła się o 23,46. W powiatach grodzkich udział pracowników merytorycznych wynosił 69%, a w powiatach ziemskich 71,5%. Struktura zatrudnienia wskazuje, że obecność pracowników pozamerytorycznych nie jest duża; w powiatach grodzkich – 31%, a w ziemskich – 28,5%. Wspomagane przez pracowników administracji, obsługi porządkowej czy technicznej są głównie duże biblioteki. Obraz struktury zatrudnienia wynika często z zakresów obowiązków, z jakich na co dzień wywiązuje się kadra. Istnieją biblioteki, w których dyrektor lub kierownik wykonuje wszystkie merytoryczne i pozamerytoryczne prace. W naszym województwie sytuacja taka występuje w gminach: Boronów, Dąbrowa Zielona, Irządze, Jejkowice, Koszarawa, Łękawica, Olsztyn, Popów, Starcza, Szczyrk. Średnia liczba bibliotekarzy obsługujących jedną placówkę wynosi 2,7 osoby (2,5 etatu przeliczeniowego).

Efektywność pracy bibliotekarzy mierzoną obciążeniem czytelnikami i udostępnieniami przedstawia poniższa tabela:

	rok	obciążenie na etat przeliczeniowy
		czytelnicy	udostępnienia
Powiaty ziemskie	2013	423	10 435
	2014	411	9 896
Powiaty grodzkie	2013	459	10 776
	2014	448	10 432
Województwo śląskie	2013	422	10 036
	2014	410	9 645

W statystykach dotyczących obciążenia pracowników merytorycznych bierze się pod uwagę bezpośrednią obsługę czytelnika. Należy pamiętać, że nie wlicza się tu sfery związanej z innymi zadaniami pracowników bibliotek. Dużą część działań prowadzonych przez biblioteki publiczne stanowi bowiem realizacja przedsięwzięć kulturalnych, edukacyjnych, literackich oraz szkoleniowych. Przybyło bibliotekarzy z kwalifikacjami zawodowymi, co potwierdzają tabele umieszczone w punkcie 5.2.

Bibliotekarze, obok podnoszenia kwalifikacji poprzez udział w różnego rodzaju studiach, poszerzają też swoją wiedzę i umiejętności dzięki udziałowi w szkoleniach, kursach, konferencjach, które dostarczają praktycznej, specjalistycznej wiedzy z konkretnych tematów. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych, uzupełnianie wiedzy i umiejętności odbywa się zarówno z inicjatywy pracodawcy jak i pracowników. Zgodnie z danymi GUS za 2014 rok 3 607 osób uczestniczyło w 28 504 godzinach szkoleń.

Średnia płaca brutto w bibliotekach publicznych w 2014 r. przedstawia się następująco:

pracownicy	merytoryczni	administracji	obsługi
MBP	2 909	3 418	1 910
MGBP	2 746	4 149	1 710
GBP	2 884	3 371	1 787

Jak widać na przykładzie powyższej tabeli, problemem w wielu bibliotekach nadal jest poziom wynagrodzenia. Dla porównania można przytoczyć przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłaty nagród z zysku w 2014 r., które wyniosło 3978,71 zł (M.P. z 27 stycznia 2015 r. poz. 137). Należy przy tym pamiętać, że wielu bibliotekarzy zatrudnia się w niepełnym wymiarze czasu pracy, dążąc w ten sposób do uniknięcia zwolnień.

5.4. Udział pracowników w doskonaleniu zawodowym

W 2014 roku kwalifikacje zawodowe podnosiło 71 bibliotekarzy, o 44 osoby mniej niż w roku poprzednim. Kształciło się 60 pracowników bibliotek miejskich, 4 pracowników bibliotek miejsko–gminnych i 7 pracowników zatrudnionych w bibliotekach szczebla gminnego.

Kierunki bibliotekarskie:

na studiach licencjackich bibliotekoznawczych kształciło się 8 osób w podziale:

• pracownicy bibliotek miejskich – 6 osób

• pracownicy bibliotek gminnych – 2 osoby

na studiach magisterskich bibliotekoznawczych kształciło się 12 osób w podziale:

• pracownicy bibliotek miejskich – 10 osób

• pracownicy bibliotek miejsko-gminnych – 1 osoba

• pracownicy bibliotek gminnych – 1 osoba

na studiach podyplomowych w zakresie bibliotekoznawstwa kształciło się 16 osób w podziale:

• pracownicy bibliotek miejskich – 12 osób

• pracownicy bibliotek miejsko-gminnych – 1 osoba

• pracownicy bibliotek gminnych – 3 osoby

Podyplomowe kierunki pokrewne ukończyły 4 osoby:

• Podyplomowe Studium Menedżerów Kultury – 1 osoba

• Literatura i książka dla dzieci i młodzieży wobec wyzwań nowoczesności – 2 osoby

• Zarządzanie kulturą – 1 osoba.

Łącznie na kierunkach bibliotekarskich i pokrewnych studiowało 38 osób, o 28 mniej niż w 2013 roku.

Pracownicy bibliotek studiowali także na:

• studiach licencjackich i inżynierskich (6 osób), wybierając m.in. kierunki: ekonomia, filologia polska, filologia słowiańska, informatyka inżynierska, pedagogika wczesnoszkolna i wychowanie przedszkolne, politologia;

• studiach magisterskich (17 osób), wybierając m.in. kierunki: etnologia, dziennikarstwo i komunikacja społeczna, filologia angielska, filologia polska, finanse i rachunkowość, kulturoznawstwo, logistyka i transport międzynarodowy, zarządzanie i inżynieria produkcji, zarządzanie w administracji publicznej, zarządzanie zasobami ludzkimi;

• studiach podyplomowych (3 osoby), wybierając m.in. kierunki: administracja publiczna, grafika komputerowa, kadry i płace;

• studiach doktoranckich (6 osób) na kierunkach: filologia polska, historia, kulturoznawstwo, teologia.

5.5. Udział pracowników w innych formach doskonalenia

W 2014 roku bibliotekarze rozwijali swoje umiejętności, uczestnicząc w kursach, szkoleniach i konferencjach.

Program Biblioteka +. Szkolenia dla bibliotekarzy

W ubiegłym roku Biblioteka Śląska w ramach „Szkoleń dla bibliotekarzy” zorganizowała cykl pod nazwą „reaktywAKCJA – szkolenia dla pracowników bibliotek publicznych województwa śląskiego pracujących z dziećmi i młodzieżą”. Inspiracją do przygotowania projektu były działania zagranicznych instytucji publicznych i organizacji pozarządowych, proponujących różne zajęcia dla dzieci, prowadzących konsultacje i warsztaty dla rodziców, wydających materiały, czy też tworzących wypożyczalnie zabawek edukacyjnych. Zgodnie z koncepcją Fundacji Komeńskiego projekt miał stanowić próbę przeszczepienia na polski grunt Grup Zabawowych – jednej z najbardziej popularnych form wspierania rozwoju małych dzieci na świecie. Techniki te pozwalają stwarzać w bibliotekach możliwie najlepsze warunki dla kompleksowego rozwoju małych użytkowników. Projekt reaktywAKCJA miał na celu przeszkolenie pracowników bibliotek publicznych, pracujących na co dzień z dziećmi i młodzieżą, w zakresie nowatorskich działań animacyjnych oraz włączania w tę aktywność rodziców i opiekunów najmłodszych poprzez tworzenie tzw. Grup Zabawowych. Podczas warsztatów uczestnicy nabyli wiedzę, która pozwoli wdrożyć w placówkach bibliotecznych nowe formy działania. Na projekt reaktywAKCJA składały się 3-dniowe warsztaty z organizowania i prowadzenia Grup Zabawowych dla dwóch 20-osobowych grup bibliotekarzy, prowadzone przez trenerów Instytutu Komeńskiego, a także wyjazd studyjny dla obu grup, połączony z warsztatami animacyjnymi i prezentacją DK Inspiro w Podłężu. Podczas szkoleń w Katowicach omówiono różne modele Grup Zabawowych funkcjonujących w Europie, sposoby ich promowania i animowania, kwestie związane z wypracowaniem zasad współpracy z rodzicami, zasady aranżacji przestrzeni, wyposażenia sal w pomoce do zajęć oraz współpracy ze specjalistami, kształtowania umiejętności obserwacji rozwoju dzieci, zapoznania z propozycjami zabaw dla małych dzieci oraz materiałami pomocniczymi. Podczas wyjazdu studyjnego animatorzy Domu Kultury Inspiro w Podłężu zaprezentowali intrygujące formy i metody pracy. Pokazali ciekawe rozwiązania architektoniczne swojej placówki, które można zastosować w bibliotekach po to, by ich przestrzeń była funkcjonalna i przyjazna dla młodych czytelników. Co ciekawe, placówka powstała od zera poprzez adaptację zaniedbanego i skostniałego domu kultury, tworząc niezwykle inspirującą przestrzeń na miarę XXI wieku. Wizyta w tym miejscu miała więc na celu m.in. dostarczyć inspiracji w kwestii zmiany wystroju i dostosować go do oczekiwań użytkowników.

Program Rozwoju Bibliotek

W 2014 roku miała miejsce III edycja Programu Rozwoju Bibliotek, przedsięwzięcia, dzięki któremu na przestrzeni kilku lat do mniejszych bibliotek trafiały komputery stacjonarne, laptopy, drukarki, projektory multimedialne oraz aparaty cyfrowe. W ramach PRB prowadzono również działania mające na celu rozwój kompetencji kadry bibliotecznej. W ubiegłym roku dzięki środkom Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego odbyły się szkolenia:

• „Bibliotekarz animatorem społeczno-kulturalnym” – Metody aktywizujące w pracy biblioteki z wykorzystaniem technik pracy Klanzy, Metody aktywizujące w pracy z osobami niepełnosprawnymi (Biblioteka Śląska, Stowarzyszenie Klanza oraz Agnieszka Kapustka-Olejniczak);

• Warsztaty „Docenić bibliotekę. Jak skutecznie prowadzić rzecznictwo (Biblioteka Śląska, Agnieszka Grefkowicz);

• „Projekt kulturalny – krok po kroku: pozyskiwanie środków pozabudżetowych na przykładzie programów grantowych MKiDN” (Biblioteka Śląska, Agnieszka Kapustka-Olejniczak);

• „Dzieci i rodzice w bibliotece”. (Biblioteka Śląska, Fundacja Rozwoju Dzieci im. J. A. Komeńskiego);

• Warsztaty „Technopromocja bibliotek – zdobywanie w Internecie nowych użytkowników bibliotek i tworzenie prezentacji w Prezi” (Biblioteka Śląska, Ryszard Latusek oraz Wojciech Kowalewski z Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie).

Poza wyżej wymienionymi pracownicy bibliotek województwa śląskiego brali udział w różnych szkoleniach i kursach oferowanych przez firmy szkoleniowe, organizacje i inne biblioteki.

Wybrane szkolenia, konferencje, narady, seminaria:

• „Akcja bilans 2013”. Szkolenie dla kadry zarządzającej (Biblioteka Śląska, Urszula Pietrzak);

• Doroczna konferencja dyrektorów bibliotek publicznych województwa śląskiego (Biblioteka Śląska);

• Forum Dyrektorów Publicznych Bibliotek Samorządowych (Biblioteka Śląska);

• Szkolenia z katalogowania zbiorów w formacie MARC21 (Biblioteka Śląska, Wojciech Kowalewski z WBP w Krakowie);

• Szkolenie dla dyrektorów bibliotek publicznych województwa śląskiego „Kontrola zarządcza w instytucjach kultury” (Biblioteka Śląska, Aneta Barańska);

• Wykorzystanie kodów QR w projekcie „Wirtualna Biblioteka – skanuj i czytaj”;

• Warsztaty fotograficzne dla bibliotekarzy;

• Warsztaty KLANZY;

• Konferencja „Cyfrowa pobudka pokolenia 50+” zorganizowana w ramach Śląskiego Zjazdu latarników Polski Cyfrowej (Katowice);

• Konferencja „Bibliotekarz bliżej czytelnika” zorganizowana w ramach X jubileuszowego Forum Bibliotekarzy Województwa Śląskiego;

• Warsztaty „Nowe koncepcje pracowników bibliotek publicznych w zakresie kultury literackiej” (Kraków);

• Szkolenie „FIO Śląskie lokalnie”;

• Szkolenie „Programy MKiDN na rok 2015: jak napisać dobry wniosek” (Kraków);

• Szkolenie „Kontrola zarządcza w SZT i instytucjach kultury” (Katowice);

• Wyrównanie szans edukacyjnych uczniów z grup o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszenie różnic w jakości usług edukacyjnych (Bielskie Centrum Przedsiębiorczości);

• Książka dla dzieci. Jak to się robi? (Biblioteka Śląska);

• Biblioteka XXI wieku – nowoczesna architektura, pomysłowe aranżacje, funkcjonalne wyposażenie. Nowe realizacje w latach 2011–2014 (Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, Poznań);

• Jak redagować teksty do Internetu? (Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, Warszawa);

• Konferencja w ramach 21. edycji Ogólnopolskiej Nagrody Literackiej im. Kornela Makuszyńskiego w Miejskiej Bibliotece Publicznej – Galerii Książki w Oświęcimiu;

• Spotkanie koordynatorów i moderatorów Dyskusyjnych Klubów Książki (Biblioteka Śląska);

• Strefy innowacji (Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego);

• Warsztaty Akademia Kultury – BIBA 2014 (Instytut Książki, Kraków);

• Globalnie – Odpowiedzialnie – Aktywnie. Wsparcie rozwoju pozaformalnej edukacji globalnej w bibliotekach publicznych (Fundacja Kultury Chrześcijańskiej „Znak”);

• Epoka e-czytelnictwa. Bibliotekarstwo w obliczu nowych wyzwań (Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Opolu);

• Kongres Kultury Małych i Średnich Miast. Edycja 1. Czytelnictwo (Narodowe Centrum Kultury, Miejska Biblioteka Publiczna i Miejski Dom Kultury w Radomsku);

• Rola marki produktów kulturalnych w jednostkach samorządu terytorialnego (Instytut Wyszehradzki);

• Praktyczne problemy stosowania prawa w jednostkach kultury (Innowator, Katowice);

• Szkolenie „Erasmus – Młodzież” we Wrocławiu;

• Bezpieczeństwo w bibliotece (Wyższa Szkoła Bankowa w Chorzowie);

• Bibliotekarze w służbie człowieka i książki (Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach);

• Konferencja „Wkład duchowieństwa w rozwój kultury i literatury na Śląsku” (Powiatowa Biblioteka Publiczna w Gliwicach);

• Bibliografia regionalna a współczesny użytkownik (Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, Książnica Beskidzka, Bielsko Biała, Szczyrk);

• Szkolenie „Ochrona danych osobowych w bibliotekach”;

• Konferencja „Uczeń otwarty na czytanie. Kształtowanie postaw czytelniczych” (Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka, Katowice);

• Konferencja „Oddajmy się lekturze” (siedziba Gazety Wyborczej, Warszawa);

• Katalogowanie zbiorów w formacie MARC21 w różnych systemach bibliotecznych;

• Obsługa klienta i świadczenie usług informacyjnych w instytucjach non-profit (Książnica Beskidzka, Bielsko-Biała);

• Konferencja „Bezpieczeństwo i niezawodność systemów informatycznych” (Katowice);

• Konferencja „Kobieta na kresach. Znane i nieznane inicjatorki życia społecznego, kulturalnego i gospodarczego (Muzeum Górnośląskie, Bytom);

• Nowe kompetencje pracowników bibliotek publicznych w zakresie kultury literackiej (Instytut Książki, Kraków);

• Szkolenie „Animator czasu wolnego” (MG Centrum Szkoleń i Korepetycji, Wrocław);

• Szkolenie „Instrukcja kancelaryjna i obieg dokumentów” (Infos, Katowice);

• Zamknięcie roku 2014 oraz przygotowanie zmian przepisów 2014–2015 dotyczących instytucji kultury (Profesja, Katowice);

• IX Kongres Obywatelski. Polska jutra. Jak rozwinąć skrzydła? (Warszawa);

• Mediokracja 3D – warsztaty dotyczące gier i edukacji medialnej (Stowarzyszenie Topografie, Łódź);

• Praktyka czyni mistrza (Miejska Biblioteka Publiczna w Gliwicach);

• Przygotowanie jednostki do kontroli GIODO z uwzględnieniem wybranych elementów audytu bezpieczeństwa informacji (Centrum Administracji i Biznesu, Katowice);

• Szkolenie na temat prowadzenia blogów oraz fanpage`y na Facebooku (Miejska Biblioteka Publiczna w Katowicach);

• Maraton Coachingu (Metrum, Katowice);

• Zarządzanie obiegiem dokumentów (Urząd Miasta, Katowice);

• Konferencja inaugurująca uruchomienie portalu e-informacji kulturalnej silesiaspace.pl (Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach);

• Warsztaty „Strony WWW dla bibliotek” (Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, Warszawa);

• E-booki w bibliotece (Biblioteka Narodowa, Warszawa);

• Budowanie sieci Żywych Bibliotek w Polsce (Mediateka, Wrocław);

• Przewodnicy po świecie książki dla dzieci – korepetycje dla bibliotekarzy (Instytut Książki, Rabka);

• Zapomniane Światy (Biblioteka Śląska);

• Biblioteka wielokulturowa (Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Opolu);

• Czytanie łączy pokolenia;

• Ochrona danych osobowych (Grupa Format, Żory);

• Google to nie wszystko. Warsztaty skutecznego przeszukiwania zasobów cyfrowych (Wyższa Szkoła Biznesu, Dąbrowa Górnicza);

• Bezpieczeństwo w bibliotece. XXIX Forum Bibliotekarzy (Wyższa Szkoła Bankowa w Chorzowie);

• Prezentacja „Book2net” (Biblioteka Śląska);

• Konferencja „Jak zmienia się współczesna biblioteka” (Miejska Biblioteka Publiczna w Jaworznie);

• Kurs „Polski Język Migowy” (Śląskie Centrum Edukacji Języka Migowego, Polski Związek Głuchych);

• III Polsko-Litewska Konferencja „Innowacje w Bibliotece”;

• Konferencja „Biblioteka przyszłości – informacja, potrzeby, nowe technologie” (Miejska Biblioteka Publiczna w Jastrzębiu-Zdroju).